در آستانه بازگشایی مدارس، افق بررسی كرد؛ بررسی آخرین تغییرات كتب آموزش رسمی مدارس و نكات انتقال مهارت روخوانی قرآن

در برنامه افق رادیو قرآن آخرین تغییرات كتب آموزش رسمی مدارس و نكاتی كه باید مؤلفان و نیز آموزگاران در انتقال مهارت روخوانی قرآن رعایت كنند در گفت‌وگو با دو كارشناس مطرح شد.

1402/06/20
|
10:12

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن، برنامه زنده افق رادیو قرآن، شنبه 18 شهریورماه با موضوع «آغاز سال تحصیلی جدید و تغییرات كتب درسی قرآن و عربی و مسئله آموزش قرآن در مدارس» با حضور رضا نباتی، از مؤلفان كتاب‌های درسی قرآن وزارت آموزش و پرورش و میهمان تلفنی صالح اطهری‌فرد از فرهنگیان بازنشسته و قاری و داور بین‌المللی و جواد نصیری، مجری‌كارشناس برنامه به روی آنتن رفت. رضا نباتی درباره آخرین تغییرات كتاب درسی قرآن گفت: در پایه اول ابتدایی، دو زنگ قرآن و در پایه‌های دوم تا ششم سه زنگ در هفته برنامه‌ریزی شده است و دانش‌آموزان در پایه‌های بالاتر یك زنگ قرآن در هفته خواهند داشت. كارشناس برنامه درسی قرآن دفتر تألیف كتب درسی با تأكید بر اینكه مهمترین موضوع در امر آموزش قرآن، بخش تثبیت یادگیری است، افزود: اگر امروز مورد سؤال قرار می‌گیریم كه چرا فارغ‌التحصیلان مدارس فاقد مهارت خواندن قرآن هستند؟ این مشكل به دلیل اشكال در تثبیت یادگیری روخوانی قرآن است، چراكه آموزگاران باید به استماع و تكرار آیات بپردازند ولی غفلت دارند. نباتی با اشاره به اینكه از آموزگاران می‌خواهم كه برای تكرار و تمرین مطالب یادگیری شده توسط دانش‌آموزان زمان لازم را بگذارند، ادامه داد: آموزگاران به بهره‌مندی از رمزینه‌ها و كدهای QR توجه داشته باشند. در مقطع ابتدایی عمده رمزینه‌ها به صورت تكرار است و آموزگاران در كلاس‌های آموزش قرآن و والدین در منزل حتما از این بسته‌های یادگیری به راحتی استفاده كنند. به دلیل پیشرفت تكنولوژی و وجود گوشی‌های هوشمند و همراه داشتن بلندگوی سیار، می‌توان از این رمزینه‌ها در فرایند یادگیری دانش‌آموزان استفاده كرد. وی ادامه داد: این رمزینه‌ها متشكل از فایل‌های صوتی، تصویری و داستان‌های مختلف است كه طی كارهای كارشناسی جمع‌آوری، تولید و بارگذاری شده است. این كارشناس برنامه درسی قرآن دفتر تألیف كتب درسی، درباره اصطلاحات انجام شده در برخی از كتب آموزش قرآن افزود: بر روی كتاب‌های آموزش قرآن پایه‌های هفتم تا نهم، امسال برای نخستین بار، اصلاحات كلی انجام شده است.
امسال صفحه‌ای در ابتدای هر درس در بردارنده نكات تدبری با محوریت هر درس، قرار داده شده است و حركتمان در كتاب‌ آموزش قرآن از سیرت به صورت بوده است، یعنی دانش‌آموزان در ابتدا با مفهوم آن قطعه از مصحف شریف ارتباط برقرار و بر آن تدبر كنند و سپس به سراغ قطعه و درك معنا بروند. نباتی در پاسخ به این سؤال كه چرا اجرای آزمایشی بر روی كتاب‌های آموزش قرآن درج شده است، افزود: آموزگاران و معلمان نقش اصلی در اصلاح كتاب‌های درسی دارند و این امر به این دلیل است تا معلمان ما را از نقطه نظرات و پیشنهادات خود مطلع كنند تا بتوانند گام مثمرثمر در اصلاح كتاب در سال‌های آینده داشته باشند. هر چند در نظر داریم تا در سال آینده بخشی از حجم آیات كتاب درسی قرآن كاهش پیدا كند و نگاه مفهومی‌تر به آیات داشته باشیم. در بخش دیگر این برنامه، میهمان تلفنی صالح اطهری‌فرد از فرهنگیان بازنشسته و قاریان و داوران بین‌المللی درباره ضرورت آموزش قرآن در مدارس و مسائل و موانع آموزش قرآن در مدارس گفت: بازنگری‌هایی در كتاب آموزش قرآن در حال انجام است و امیدوارم این بازنگری‌ها كارشناسی شده باشد تا در مسیر بهبود قدم برداریم. قطعا عزیزان باتجربه‌ای كه این كار را انجام می‌دهند با كمك گرفتن از دوستان كارشناس امر و هم معلمان این درس است تا شاهد روند رو به بهبود باشیم. وی ادامه داد: پرچالش‌ترین درس در مدرسه در این روزگار، درس آموزش قرآن و سپس درس معارف است. من به عنوان دبیر قرآن بعضا شاهد بودم كه در كلاس مطالبی بیان می‌شود و از مفاهیم آیات قرآن گفته می‌شود كه با مسائل روز و مبتلابه جامعه همخوانی ندارد و سؤالات زیادی را برای دانش‌آموزان به همراه خواهد داشت كه بعضا با چالش‌هایی روبه‌رو خواهیم بود كه بعضا به مذاق اولیای دانش‌آموزان نیز خوش نمی‌آید و به بیرون كلاس نیز كشیده می‌شود. اطهری‌فرد با اشاره به اینكه معتقدم طلایی‌ترین دوران برای آموزش قرآن همان مقطع متوسطه اول است، بیان كرد: در دوره اول متوسطه درس قرآن مستقل است و با درس آموزش معارف تداخل ندارد و حال آنكه در دوره متوسطه دوم، بخش اعظمی از سهم قرآن به درس معارف داده می‌شود و از خوانش آیات غفلت می‌شود. در دوره متوسطه اول دانش‌آموزان نسبت به مقطع ابتدایی به سطحی از درك رسیده‌اند كه باید در دوره ابتدایی بر روی علاقه‌شان نسبت به قرآن كار شود در حالی كه شاهد خلاف آن هستیم. این قاری بین‌المللی قرآن با ابراز گلایه از اینكه چرا آموزش قرآن در مقطع ابتدایی به آموزگاران پایه سپرده شده است و حال آن كه برخی از آنها در خوانش آیات معروف قرآن با مشكل روبرو هستند، اظهار كرد: حال كه این اجبار برعهده آموزگاران پایه گذاشته شده است باید آموزش و پرورش برای آموزگاران پایه دوره‌های خاصی را برگزار كند تا نسبت به خوانش آیات با مشكل روبرو نباشند. وی افزود: از سوی دیگر معتقدم دانش‌آموزان ابتدایی از همان اول علاقه‌اش از قرآن برداشته می‌شود، چرا كه به دلیل عدم آگاهی كامل آموزگار در زمینه نحوه آموزش قرآن و اینكه در چه زمینه‌ای، چگونه كار كند؟ نمرات خوب و عالی به دانش‌آموزان داده می‌شود و همین نمرات بی حد و حساب دادن دانش‌آموزان، انگیزه‌ای برای فراگیری آنها نمی‌گذارد به طوری كه وارد دوره متوسطه اول می‌شوند، انتظار ندارد كه مطالبی را باید در زمینه آموزش قرآن فراگیرند.
این قاری بین‌المللی با ابراز گلایه از اینكه در قسمت خوانش آیات، هر ساله با تغییراتی روبه رو هستیم، اظهار كرد: برخی از این تغییرات مناسبت و برخی چالش است چنانكه شاهد حذف سكون، الف مقصوره و افزودن علامت ~ بر ا به كتاب آموزش قرآن هستیم كه معلم در همان وقت كم آموزش قرآن باید زمانی را برای اصلاح این موارد اختصاص دهد. وی تأكید كرد: حال آنكه باید آموزش و نگارش و خوانش كتاب درسی قرآن به گونه‌ای با استانداردها همراه باشد كه دانش‌آموز بتواند از سایر مصاحف شریف نیز به درستی بخواند و حال آنكه با این علایم كسر و اضافه شده در كتب درسی، استانداردها بهم می‌خورد و الگوهای ذهنی دانش‌آموزان نیز به تبعیت آن بهم می‌خورد. اطهری‌فرد درباره با آموزش مفاهیم در كتاب درسی قرآن نیز تصریح كرد: در معنا كردن برخی از كلمات دقت‌های لازم نشده و است و بعضا شاهد تداخل هستیم. در معنای دو كلمه «اطیعوا» و «اتبعوا» تبعیت كردن و پیروی كردن لحاظ شده است و حال آن كه بهتر بود در كلمه «اطیعوا» فرمانبرداری كردن، لحاظ شود. همچنین خطچین‌های كه برای بخش انس با قرآن در خانه برای دانش‌آموزان لحاظ شده است، فضای كافی در نظر گرفته نشده است، با توجه به اینكه دانش‌آموزان بعضا درشت خط و یا بدخط هستند نیازمند این است كه فضای آموزشی بیشتری قرار داده شود. در ادامه این برنامه رادیویی، رضا نباتی ضمن تشكر و قدردانی از موارد مطرح شده از سوی این معلم قرآن و قاری بین‌المللی گفت: عملا در مقطع ابتدایی در اختیار قرار دادن معلم قرآن برای هر مدرسه فراهم نیست. پیش‌بینی شده است در سال تحصیلی جدید حدود 430 هزار كلاس درس ابتدایی و 17 میلیون دانش‌آموز ابتدایی داریم كه این امكان برای آموزش و پرورش مهیا نیست كه این تعداد معلم قرآن داشته باشد و به مدارس اختصاص دهد. ضمن اینكه در دوره‌ای طرح اتقان قرار بود با هدف آموزش معلمان ابتدایی طی دو دوره 36ساعته انجام شود كه پس از اجرای مقطعی كوتاه به صورت آزمایشی در پنج استان پایلوت طرح از سوی برخی از دست‌اندركاران به استحاله رفت و آنچنان كه انتظار داشتیم شورای توسعه فرهنگ قرآنی و كمیسیون آموزش عمومی قرآن نیز پای كار نایستادند و امیدواریم در آینده نزدیك این طرح دنبال شود. وی ضمن درخواست از آموزگاران كه بهره‌مندی از رمزینه‌های كتاب آموزش قرآن به خوانش آیات، كمك‌كننده است، افزود: در زمینه حذف برخی از علایم باید بگوییم این امر با هماهنگی سازمان طبع و نشر جمهوری اسلامی ایران و در راستای ساده‌سازی آیات انجام می‌شود. موظف هستیم كه خوانش آیات را به دانش‌آموزان یاد دهیم و نه عثمان‌خوانی قرآن را و این امر در كتاب‌های آموزش قرآن با كسب اجازه و نظارت مركز طبع و نشر و طی جلسات متعدد سازمان با مركز طبع و نشر انجام می‌شود. نباتی با اشاره به اینكه در بحث ترجمه نیز آشنایی اجمالی دانش‌آموزان با معنا مورد نظر است و به دنبال جزئیات و ملاحظات نبودیم، ادامه داد: آموزگاران در امر تدریس قرآن، مقدمه كتاب را به خوبی بخوانند، در آنجا توضیحاتی داده شده است كه مهم است. در شورای آموزگاران جلسه‌ای را معلمان هم‌پایه به خوانش مقدمه كتاب‌های آموزش قرآن و سایر كتاب‌ها اختصاص دهند. همچنین در این مقدمه به نقش الگویی و تشویقی خانواده‌ها تصریح شده است. وی در پایان بر رصد دائمی رمزینه‌ها و فعال بودن آنها تا پایه ششم تأكید كرد و گفت: در صورت بروز و رؤیت اختلال، آموزگاران می‌توانند این موضوع را با سازمان پژوهش مطرح كنند. یادآور می‌شود، برنامه افق كاری از گروه اطلاع‌رسانی رادیو قرآن است كه با هدف پیگیری مطالبات رهبری از جامعه قرآنی، بررسی و آسیب‌شناسی فعالیت‌های قرآنی كشور، ارائه گزارش از برنامه‌های مختلف قرآنی در سطح كشور و گفت‌وگو با مسئولان قرآنی، روزهای شنبه حوالی ساعت 14:25 از شبكه رادیویی قرآن موج FM ردیف 100 مگاهرتز بر روی آنتن می‌رود.

مخاطبان در سرتاسر دنیا می توانند از طریق وب سایت www.radioquran.ir از پخش زنده شبكه استفاده و در جریان آخرین خبرهای رادیو قرآن قرار بگیرند و دیدگاه و نظرات خود را از طریق سامانه پیامكی، تلفن گویا و صفحه مجازی شبكه با ما در میان گذارند. از طریق موج اف.ام ردیف 100 مگاهرتز شنونده ما باشید.

📻 fm 100 mhz

آدرس صفحات رادیو قرآن در فضای مجازی:

🌐 www.radioquran.ir

http://sapp.ir/radioquran 🆔

https://ble.ir/radioquran_ir 🆔

https://eitaa.com/radioquran_ir 🆔

راه های ارتباطی ما:

📩 30000100

☎️ 02122051632_02122043017

تلفن گویا:

☎️ 02127860100

دسترسی سریع