پیشكسوت قرآنی كشور با بیان اینكه مؤسسات قرآنی از روی اضطرار به وجود آمده‌اند، گفت: كم‌كاری مساجد، علت اصلی پیدایش مؤسسات قرآنی بوده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن؛ برنامه افق امروز شنبه، 19 بهمن‌ماه با حضور محمد خواجوی، پیشكسوت قرآنی كشور با موضوع تحلیل فعالیت‌های قرآنی در دوران انقلاب اسلامی به روی امواج شبكه رادیویی قرآن رفت.
خواجوی اظهار كرد: در ایام انقلاب اسلامی، خانواده ما در خیابان نواب تهران ساكن بود كه البته چهره این خیابان امروز نسبت به آن سال‌ها بسیار تفاوت كرده است. كار ما در آن ایام این بود كه شب‌‌ها در خیابان تظاهرات می‌كردیم و شعار می‌دادیم با اینكه حكومت نظامی نیز برقرار بود، در این فعالیت‌ها حضور داشتیم.
وی اشاره‌های كوتاهی به خاطرات آن دوران كرد و گفت: آن زمان زیاد با تفنگ و اسلحه آَشنا نبودیم. یك شب كه در حال شعار دادن بودم، صدای چیزی می‌شنیدم كه با سرعت از كنار گوشم رد می‌شد كه بعد كه از وسط خیابان به كنار آمدیم، یكی از دوستان كه سربازی رفته بود، گفت كه این‌ها صدای فشنگ بوده كه از كنار گوش شما رد می‌شده است. در دهه فجر سال 57 نیز كه مسئله انقلاب به اوج خود رسیده بود، مانند همه مردم در بخشی از سنگرسازی‌های خیابان‌های تهران شركت كردیم و كوكتل مولوتف می‌ساختیم كه در نهایت نیز انقلاب اسلامی با رهبری امام راحل(ره) به پیروزی رسید.
این پیشكسوت قرآنی كشور ادامه داد: بنده پیش از انقلاب اسلامی وارد فعالیت‌های قرآنی شده بودم و در مدارس و در جلسات متعدد قرآن شركت داشتم. همچنین، در ادامه نیز تدریس قرآن را آغاز كردم و محافل قرآنی را در نقاط مختلف برگزار می‌كردم. در برخی از مدارس نیز گروهی تشكیل داده و درس قرآن را به صورت فوق برنامه درسی آموزش و پرورش برگزار می‌كردیم كه خیلی موثر بود. همچنین، در مساجد نیز زمینه‌ای فراهم كرده بودیم كه برنامه‌های قرآنی انجام می‌شد.
وی افزود: بنده ابتدا شاگرد اخوی بزرگم و بعد شاگرد مرحوم سرهنگ بیگلری بودند. مرحوم بیگلری از اساتید بسیار تأثیرگذار قرائت قرآن در ایران بودند كه در كنار اساتیدی همچون مولایی و مروت فعالیت می‌كردند. بنده هم در جلساتی كه ایشان داشت، شركت می‌كردم و سپس، در ادامه نیز در محضر استاد بیوك اصل محمدی نیز تلمذ كردم.
در فعالیت‌هایی كه مرحوم بیوك محمدی داشتند، علاوه بر اینكه ایشان هر شب در مساجد مختلف برنامه داشت، با سرپرستی ایشان تیمی تشكیل دادیم كه ما به صورت هماهنگ با مسئولان و مدیران مساجد و مدارس گفت‌وگو كرده و برنامه‌های قرآنی را در آن‌ها برگزار می‌كردیم
پیشكسوت قرآنی كشور با اشاره به جلسات قرآنی پیش از انقلاب اسلامی اظهار كرد: جلسات متعددی كه در آن زمان تشكیل می‌شد، یك حسن داشت و آن نیز این بود كه در كشور ما حوزه دین جزء زیرمجموعه دولت نبود، درحالی كه در آن زمان در خیلی از كشورهای اسلامی، حوزه دین تحت نظر دولت عمل می‌كرد. در كشور ما كه یك كشور شیعی بود، حوزه مستقل بود و مردم چون در حوزه دین فعالیت می‌كردند، این استقلال را حفظ كرده بودند.
خواجوی ادامه داد: البته ساواك در آن زمان فعال بود و نیروهای امنیتی در صدد این بودند كه مبادا مسائلی مطرح شود كه مخالف با رژیم باشد، ولی به هر حال این نكته یكی از مزیت‌های آن دوران بود و در جریان انقلاب نیز تأثیر خود را گذاشت.
وی افزود: فعالیت‌های قرآنی در پیش از انقلاب بیشتر به صورت خودجوش و مردمی بود و هیئت‌های مختلف مردمی به این برنامه‌ها می‌پرداختند. البته قطب‌هایی نیز در تهران و شهرستان‌ها به وجود آمده بود كه برای مثال مرحوم استاد مولایی، مرحوم سرهنگ بیگلری و مرحوم بیوك محمدی قطب‌هایی بودند كه در تهران به عنوان بزرگان قرآنی تهران فعالیت می‌كردند و شناخته شده بودند.
خواجوی ادامه داد: در فعالیت‌هایی كه مرحوم بیوك محمدی داشتند، علاوه بر اینكه ایشان هر شب در مساجد مختلف برنامه داشت، با سرپرستی ایشان تیمی تشكیل دادیم كه ما به صورت هماهنگ با مسئولان و مدیران مساجد و مدارس گفت‌وگو كرده و برنامه‌های قرآنی را در آن‌ها برگزار می‌كردیم. در آن زمان، فعالیت‌های قرآنی به این شكل انجام می‌شد، اما به صورت كلان مانند امروز چیزی وجود نداشت و اوقاف آن زمان نیز تنها فعالیت‌های بسیار مختصری را نظیر ملاس‌های قرآن انجام می‌داد، اما بیشتر كار در دست مردم بود و فعالیت‌های قرآنی به صورت مردمی انجام می‌شد.
در ادامه این برنامه، حسینعلی شریف، پیشكسوت قرآنی كشور نیز در ارتباط تلفنی كه با برنامه برقرار شد، طی سخنانی اظهار كرد: بنده به یاد دارم كه در آن زمان همراه با جمعی از دوستان در گروه «خمینی ای امام» بودیم. قبل از انقلاب چندماهی بر روی سرود خود تمرین داشتیم و هر روز كه آمادگی داشتیم و منتظر ورود امام بودیم، به ما می‌گفتند كه امروز فرودگاه‌ها را تعطیل كرده‌اند، طوری كه ما تنها هر روز تمرن می‌كردیم و به منزل برمی‌گشتیم. اما در نهایت روز موعود فرارسید و ما از قبل آماده بودیم و صبح روز 12 بهمن‌ماه به سمت فرودگاه حركت كردیم و در سالن فرودگاه منتظر بودیم كه برنامه را آغاز كنیم.
وی بیان كرد: در سالن فرودگاه مهرآباد تراسی وجود داشت كه قرار بود ما در آن برنامه را اجرا كنیم. به یاد دارم فاصله ما طوری بود كه هر روحانی سیدی كه وارد می‌شد، ما فكر می‌كردیم امام آماده است تا اینكه به یكباره شخصی وارد شد كه بسیار نورانی بود و ما بدون اینكه بدانیم ایشان امام است، با دیدن ایشان به گریه افتادیم و هر چقدر كه به ما می‌گفتند كه امام وارد شد، شما سرود خود را بخوانید، آنچنان مبهوت چهره امام شدیم كه نمی‌خواندیم. در نهایت بچه‌ها بالأخره آماده شدند و سرود «خمینی ای امام» را اجرا كردند كه برای بنده همیشه به یادماندنی است.
شیوه‌های ابداعی برای معرفی قرائت‌های برتر
در ادامه این برنامه، محمد خواجوی، پیشكسوت قرآنی كشور اظهار كرد: مدارس مذهبی در كشور در حوزه‌های قرآنی فعالیت خوبی داشتند. استاد شریف یكی از قطب‌های فضاسازی و قرائت ایران هستند؛ چراكه در آن زمان دست به یك كار ابتكاری زدند كه تولید نوارهای قرآنی بود و خیلی از مردم ایران به واسطه ایشان از همان موقع با قرائت‌های مختلف قراء مصری آشنا شدند.
پس از انقلاب فضای قرآنی خوبی در كشور ایجاد شد و با قرائت قرآن، برپایی محافل و مسابقات و .. شروع شد و رفته رفته نیاز به تشكیلات منسجمی برای امور قرآنی كشور به وجود آمد و در همین راستا نیز نهادهای مختلف قرآنی به بركت انقلاب اسلامی به وجود آمدند
وی افزود: یكی از مكان‌هایی كه در آن دوران وارد میدان شد، حسینیه ارشاد بود. حسینیه ارشاد سعی كرد كه به نحوی آموزش‌های قرآنی را توسعه دهد و حتی یكی از قراء معروف عرب به نام استاد خلیل الرحمن را به كار گرفتند كه ایشان در حسینیه ارشاد تدریس می‌كرد. عده زیادی از اساتید خوب ایران نیز پای درس وی بودند و فعالیت‌های قرآنی خوبی در آنجا انجام شد.
خواجوی با بیان اینكه پس از انقلاب اسلامی فعالیت‌های قرآنی در كشور خیلی توسعه پیدا كرد، گفت: پس از انقلاب فضای قرآنی خوبی در كشور ایجاد شد كه این فضاسازی با قرائت قرآن، برپایی محافل و مسابقات و .. شروع شد و رفته رفته نیاز به تشكیلات منسجمی برای امور قرآنی كشور به وجود آمد كه برای فعالیت‌های قرآنی سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی ویژه داشته باشد كه در همین راستا نیز نهادهای مختلف قرآنی به بركت انقلاب اسلامی به وجود آمدند. همچنین، در مدارس نیز قرآن به عنوان یكی از درس‌های رسمی در نظر گرفته شد و از آن زمان نیز در تمام پایه‌های آموزش و پرورش آموزش داده می‌شود.
پیشكسوت قرآنی كشور در رابطه با تشكیل مؤسسات قرآنی در كشور نیز بیان كرد: مؤسسات قرآنی از روی اضطرار به وجود آمدند. علت آن نیز این بود كه مساجد از فعالیت افتادند. البته در حال حاضر نیز فعالیت چندانی در مساجد انجام نمی‌شود و جا دارد كه مساجد ما مانند یك سنگر فرهنگی از صبح تا شب آماده باشند تا جوانان را تربیت كرده و فرهنگ قرآنی و اسلامی را توسعه دهند. یكی از آفت‌هایی كه بعد از انقلاب داشتیم، همین كم‌كاری در مساجد بود و علت پیدایش مؤسسات نیز كم‌كاری مساجد بود.
در رابطه با آموزش قرآن در مدارس نیز مسئله‌ای كه امروز با آن مواجه هستیم، این است كه ممارست كافی در این زمینه وجود ندارد؛ یعنی وقتی دانش‌آموزان قرآن را در مدرسه یاد می‌گیرند، این یادگیری در خارج از مدرسه استمرار ندارد
خواجوی تصریح كرد: در این راستا یكی از شرایطی كه برای ایجاد مؤسسات در نظر گرفته شد، این بود كه اگر شخصی مسجدی را برای ایجاد مؤسسه قرآنی معرفی كند و هیئت‌امنای مسجد نیز با آن موافق باشد، ما خواهیم پذیرفت كه آن مسجد به عنوان مركز مؤسسه در نظر گرفته شود.
وی در ادامه افزود: در حال حاضر نیز مساجد و حسینیه‌ها آن طور كه باید و شاید فعال نیستند كه این امر از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه نیست. باید در این زمینه فكری شود تا بتوانیم به نحو احسن از مساجد و حسینیه‌ها استفاده كنیم. در رابطه با آموزش قرآن در مدارس نیز مسئله‌ای كه امروز با آن مواجه هستیم، این است كه ممارست كافی در این زمینه وجود ندارد؛ یعنی وقتی دانش‌آموزان قرآن را در مدرسه یاد می‌گیرند، این یادگیری در خارج از مدرسه استمرار ندارد.
پیشكسوت قرآنی كشور اظهار كرد: امروز ما باید به وسیله قرآن پاسخ به سؤالات جدید نسل نوجوان و جوان را بدهیم. ما باید ارزش‌های قرآنی را در جامعه احیا كنیم تا مردم احساس كنند كه قرآن در زندگی ایشان كاربرد دارد. یكی از نكاتی كه باید به آن اشاره كرد، این است كه ما باید حوزه‌های فرهنگی و دینی را ارزشی كنیم. اگر ارزش‌های قرآنی در جامعه جاری و ساری شد، همگان احساس نیاز می‌كنند. مشكل ما این است كه آن میزان كه ما كار قرآنی می‌كنیم، قرآنی كار نمی‌كنیم.
وی در پایان سخنان خود تصریح كرد: آموزش قرآن مبادی قرآن هستند، ولی مقاصد قرآن همین احیای ارزش‌ها است. گفتنی كه در آن عمل نباشد، به جایی نرسیده و با آن اتفاقی نخواهد افتاد. مردم باید با همه وجود احساس كنند كه در فضای قرآنی تنفس می‌كنند و به معارف و ارزش‌های قرآنی نیاز دارند.
