مسئول دبیرخانه كمیسیون تبلیغ و ترویج شورای توسعه فرهنگ قرآنی با تأكید بر اینكه شورای توسعه تا گزارش اجرای مصوبات را باید منتشر كنند، گفت: ما در خیلی از حوزه‌ها ضعیف عمل كرده‌ایم یكی از آن نیز جلب اعتبارات و پیگیری جذب آنها است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن به نقل از خبرگزاری ایكنا، محمدمهدی عزیززاده، مسئول دبیرخانه كمیسیون تبلیغ و ترویج شورای توسعه فرهنگ قرآنی در خصوص اینكه چرا در حوزه بودجه و اعتبارها شاهد كمی بودجه‌ها هستیم، اظهار كرد: متأسفانه تصویر درستی از حوزه فعالیت‌های قرآنی در كشور به حوزه مدیریت و برنامه‌ریزی كشور انتقال نداده‌ایم.
وی با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری، بیان كرد: ما خیلی در انتقال اقتضائات راهبردی به نظام برنامه‌ریزی موفق نبودیم؛ چرا كه تلقی دوستان در سازمان مدیریت مجموعه‌ای از فعالیت‌های مرسوم و جاریست كه سالیان سال در دستگاه‌های مختلف كشور انجام می‌شده و فكر نمی‌كنم این اقتضائات جدید به سازمان برنامه‌ریزی كشور منتقل شده باشد.
مسئول دبیرخانه كمیسیون تبلیغ و ترویج شورای توسعه فرهنگ قرآنی اضافه كرد: از سوی دیگر می‌توان گفت حوزه پیگیری ما در فعالیت‌های قرآنی نسبت به سایر بخش‌ها ضعیف‌تر است و این وضعیت اعتبارات چند سالیست كه در كشور روند رو به كاهش داشته است. اما نوبت به فصل بودجه و برنامه كه می‌رسد فراموش می‌كنیم كه باید پیگیری جدی داشته باشیم و رایزنی جدی كنیم و حاصل آن می‌شود اینگونه كه 200 میلیارد تومان در سال 94 به 100 میلیارد تومان در سال 95 و 100 میلیارد در سال 96 و الان 40 میلیارد تقلیل یابد.
عزیززاده بیان كرد: عملكرد این بودجه‌ای را كه داده شده است نتوانستیم به درستی به برنامه‌‌ریزان منتقل كنیم تا بدانند چه میزان مؤثر بوده و چه میزان توانسته گشایش جدید در كشور ایجاد كند.
وی در پاسخ به این سؤال كه شورای توسعه كه ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می‌كند، مسئولیتی درباره انتقال و فهم درست از این اعتبارات را عهده‌دار نیست؟ گفت: شورای توسعه، شورایی مركب از پنج وزیر است و دو معاون رئیس جمهور و رؤسای دستگاه‌های دولتی و مردمی و عده‌ای صاحب نظر حقیقی. كمتر جلسه‌ای می‌توان پیدا كرد، كه در 38 جلسه گذشته شورای توسعه بیش از دو وزیر در آن حاضر باشند و متأسفانه حتی در توجیه اعضا و وزرا كه باید وقت بگذارند هر دو ماه یك بار و در حال حاضر كه جلسات هر سه ماه یكبار بوده، در جلسه‌ای دو تا سه ساعته شركت كنند و برای كلان فعالیت‌های قرآنی كشور تصمیم بگیرند. یعنی شورا نمی‌تواند اعضای خود را قانع در مشاركت، تصمیم‌گیری‌ها و فرآیندها كند و حاصل آن فهرست مصوباتیست كه منتشر شده است و قرار بوده هماهنگی در كل كشور ایجاد شود.
مسئول دبیرخانه كمیسیون تبلیغ و ترویج شورای توسعه فرهنگ قرآنی با تأكید بر اینكه خواهش می‌كنم از شورای توسعه تا گزارش اجرای مصوبات را منتشر كنند، بیان كرد: وزارتخانه‌ها در اجرایی كردن مصوبات شورا چه كرده‌اند؟ قرار بود خیلی زود از مرحله هماهنگی‌ها رد شویم و وارد فازهای جدی در حوزه قرآن در كشور شویم و جایگاه قرآن را در ذهن و فكر و عمل مردم بالا ببریم. اگر بخواهیم منصفانه صحبت كنیم باید همه این تلاش‌هایی كه انجام شده به بدنه تمامی دستگاه‌های قرآنی كشور تسری پیدا كند و همه مشاركت داشته باشند. ما در خیلی از حوزه‌ها ضعیف عمل كرده‌ایم، یكی از آن نیز جلب اعتبارات و پیگیری جذب آنها است.
عزیززاده در خصوص اینكه آیا ما هنوز بودجه و اعتباراتی را در حوزه قرآن از سال‌های گذشته طلب داریم؟ اضافه كرد: این ردیف بودجه اعتبارات اجرایی منشور سال 89 در قانون بودجه ایجاد شد و از آن سال اطلاعات دقیقی نداریم چون دستگاهها می‌توانستند خودشان رأسا از اعتبارات داخلی كم كنند و صرف قرآن كنند؛ بنابر این، این موضوع متمركز توزیع نشده و نمی‌توان گزارشی داد، اما از سال 90 تا 95، سال 90 از 218 میلیارد و 800 میلیون تومان كه دولت به خزانه ابلاغ كرد، 196 میلیارد و 200 میلیون تومان تخصیص داده شد. سال 91، 200 میلیارد مصوب شد و تخصیصی نداشتیم، سال 92 نیز 300 میلیارد مصوب شد و 25 میلیارد تومان تخصیص داده شد و سال 93 از 200 میلیارد، 87 میلیارد و 600 میلیون تومان و سال 94 نیز از 200 میلیارد هیچ تخصیصی نشده است و سال 95 از 200 میلیارد تومان، 10 میلیارد تومان اختصاص یافت و جالب است بدانید در تفاهم‌نامه‌های سال 95 كه بر مبنای 25 میلیارد تومان نوشتیم آنجا قید شده است كه اگر در 96 تا سقف 15 میلیارد تومان پول بیاید، برنامه‌های سال 95 تأمین اعتبار می‌شود.
وی با تأكید بر اینكه 14 تا 15 درصد، نرم دریافت ما در این چند سال بود، تصریح كرد: 318 میلیارد و 880 میلیون تومان كل دریافتی منشور از سال 90 تاكنون بوده است كه مصوبش هزار و 500 میلیارد تومان بوده است كه فاصله زیاد است.
عزیززاده با اشاره به آفت دیگری كه هست و دیده نمی‌شود، اظهار كرد: خیلی از دستگاهها كه این اعتبارات را دریافت می‌كنند بخاطر مضیقه‌های پولی كه در آنها است از آن سهمی كه از اعتبارات اختصاصی خودشان كه باید برای امور قرآنی می‌گذاشتند كسر گذاشته‌اند، به هوای اینكه از شورای توسعه پولی وارد این وزارتخانه و سازمان شده، امور برنامه‌ریزی و بدوجه آن سازمان یا وزارتخانه احساس كرده كه ممر درآمدی برای بخش قرآنی خارج از اعتباراتش دارد كه به دلیل محدودیت كلی كه در بودجه كشور در این سال‌ها بوده است از این استفاده كرده و در واقع آن را تلقی به تخصیص اعتبارات قرآنی كرده و از داخل كم گذاشته است.
در بخش دیگر این برنامه حجت‌الاسلام والمسلمین آزادیخواه، سخنگوی كمیسیون فرهنگی و فراكسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی، میهمان تلفنی این برنامه بود، در خصوص پیشنهاد دولت در زمینه لایحه بودجه در حوزه دین و مذهب و قرآن كه شاهد كاهش بودجه قرآنیان، گفت: یكی از اشكالاتی كه من در بودجه اخیر می‌بینم در حوزه قرآن است كه در واقع از طریق دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی رقمی كه برای اعتبارات قرآنی دیده شده است رقمی نگران كننده است كه نسبت به سال‌های گذشته كم شده است و جلساتی كه پیش از این با مسئولان مرتبط ملی داشتیم در قالب فراكسیون و كمیسیون و استدلال‌هایی كه آوردیم انتظار بر این بود كه اعتبارات قرآنی كمی چشمگیرتر از این باشد.
وی تصریح كرد: این در حالیست كه شاهد هستیم اگر بدنه و شبكه قرآنی كشور فعال شوند یعنی اصلاح سبك زندگی در این كشور اگر این شبكه تقویت شود یعنی كاهش بزه ها و آسیب‌های اجتماعی در كشور یعنی ما به قرآن، صرفا به نگاه آموزشی و جلسه قرائت نباید نگاه كنیم، بلكه باید بنیه‌ای نگاه كرد و ارتباطی كه قرآن می‌تواند در كاهش برخی از هزینه‌های اضطراری داشته باشد، می‌تواند همین انگیزه را دهد كه اعتبارات قرآنی زیاد باشد، اما متأسفانه این اتفاق در بودجه سال 97 نیفتاده و امیدواریم در تلفیق، اتفاقی خوشایند بی‌افتد به گونه‌ای كه این رقم‌ها در جداول بیشتر شود.
آزادیخواه با اشاره به اینكه آیا می‌توان امیدوار بود كه بودجه افزایشی پیدا كند؟ گفت: دو اشكال عمده وجود دارد یكی به دستگاه‌های اجرایی در حوزه قرآن باز می‌گردد كه چون بودجه سال 97 براساس عملكرد بسته شده است، یعنی دستگاه‌های متولی قرآن عملكردشان را دیده‌اند كه باید آن عملكرد دقیق‌تر، منسجم‌تر و مرتب‌تر و جامع‌تر باشد باید گفت برخی از دستگاهها عملكرد خوبی داشتند و برخی دیگر نه عملكرد خوبی نداشته‌اند و امیدواریم این خلأ و مشكل اصلی به ویژه با تعامل میان دستگاهها و ادغامی كه در حوزه اتحادیه‌های ارشاد و سازمان دارالقرآن الكریم رخ داد، حل شود و انسجام بهتری شكل گیرد.
وی بیان كرد: اشكال دوم كم توجهی بودجه 97 به فعالیت‌های قرآنیست، اینكه بودجه بر اساس عملكرد بسته شده درست است، اما نباید غافل باشیم كه یكی از معیارهای تدوین بودجه عملكرد است، باید سایر معیارها لحاظ شود باید گفت عملكرد در حوزه فرهنگ و قرآن نمی‌تواند مبنا باشد شاید گفت خط كشی كردن در حوزه‌های فرهنگی قرانی مبتنی كردن بر عملكرد، جفای به این حوزه است چون فرهنگ، دیر جواب می‌دهد و حركتش تدریجی است و هم برنامه باید منسجم و بلند مدت باشد كه بتوانیم نتایج عملكرد را ببینم.
سخنگوی كمیسیون فرهنگی و فراكسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی گفت: در تلفیق بودجه یكی از چكش‌كاری هایی كه مد نظر است، حوزه قرآنیست كه بتوانیم سهم بیشتری را برای اصحاب قرآن داشته باشیم.
در ادامه عزیززاده در پاسخ به این سؤال كه چه كنیم شاهد گزارش عملكرد ضعیف نباشیم؟ گفت: در سه سال گذشته 10 میلیارد تومان تخصیص داده شد. اما باید گفت خوشبختانه بعد از مدت‌ها از ردیف‌های موقت و موردی خارج شده و به ردیف‌های اصلی آمدیم. اما ما اصلا تخصیصی نداشتیم كه بتوانیم عملكرد خوبی را ارائه كنیم.
وی با ابراز تأسف از اینكه حتی بودجه كافی نیز برای تحقق منویات مقام معظم رهبری در زمینه تربیت 10 میلیون حافظ قرآن نداشته‌ایم، ادامه داد: این بودجه قرآنی كشور نیست، دستگاهها خود بودجه قرآنی دارند و این بودجه مكمل است كه كاستی‌ها را باید رفع، تحول‌ها ایجاد و توسعه‌های كیفی را ایجاد كرد و هنگامی كه این بودجه اقل است و با ورود به دستگاهها مضایق آنها را پر می‌كند نباید توقع تحول جدی در كشور نداشته باشیم.
مسئول دبیرخانه كمیسیون تبلیغ و ترویج شورای توسعه فرهنگ قرآنی در خصوص نقش پایش در این فعالیت‌ها، عنوان كرد: این پایش باید عملكرد دستگاهها را جهت‌دهی كند كه كدام یك در حوزه مأموریتی خود موفق‌تر بوده‌اند. این پایش اگر به نهادهای تخصصی كه همان كمیسیون‌های تخصصی است، واگذار شود و به صورت جدی‌تر دنبال شود، خیلی می‌تواند مؤثرتر باشد.
وی با اشاره به اینكه چهار سال است این مسئولیت را عهده‌دار است، در خصوص روند این حوزه، بیان كرد: ما موظف هستیم در حوزه اسناد و سیاست‌ها و دستورالعمل‌ها و قوانین و ضوابطی كه پیش‌نیاز توسعه این فعالیت‌هاست، تولید كنیم. همچنین سند راهبردی این حوزه را حدود سه تا چهار سال نوشتیم و در شورای توسعه و همچنین در كمیسیون، تصویب شد و الان حدود دو سه ما است كه فرآیند اجرایی‌اش را در اداره‌كل كمیسیون پیگیری می‌كند. این سند به كل دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد.
عزیزاده اظهار كرد: این سند به كل دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شده است. در درجه اول به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی كه مسئول راهبری سند در كشور است. در حال حاضر 38 اقدام پیش‌بینی شده تا ما را در افق 1404 كشور، ممتاز جهان اسلام در حوزه فرهنگسازی قرآنی كند. اقدامات را تفكیك می‌كنیم و فراخوانی ظرف یكی دو ماه آینده منتشر می‌شود كه دستگاهها سهم خود را از این حركت ملی مشخص كنند و موظفیم كه تمام اعتبارات را متمركز كنیم تا جایگاه جمهوری اسلامی در فرهنگسازی قرآنی در فضای عمومی در میان سایر كشورهای اسلامی به عنوان كشور ممتاز تبدیل شود.
وی ادامه داد: نخستین سندی كه در شورای توسعه تصویب شد، سند تبلیغ و ترویج بود و غیر از آن شاخص‌های سنجش حركت منطبق بر سند هم به عنوان سند مستقل تصویب شد و الان وارد اسناد بخشی شده‌ایم كه نقشه‌های جز باید از این سند كلان خارج شود تا تكلیف هر حوزه مشخص شود كه به لطف خدا از دیگر كمیسیون‌ها جلوتر هستیم.
مسئول دبیرخانه كمیسیون تبلیغ و ترویج شورای توسعه فرهنگ قرآنی در خصوص اعتباری كه این كمیسیون در سال 96 دریافت كرده است، اظهار كرد: حدود سه میلیارد و 900 میلیون تومان مجموع اعتبار سال 95 بوده است كه در سال 96 هیچ اعتباری دریافت نشده است. باید گفت كه بالای 80 درصد توزیع شده است و مابقی اقساط پروژه‌هایی است كه در حال اجراست. نمایشگاه‌های قرآن، جشنواره‌های قرآنی و مسابقات قرآن اعتبار جداگانه دارد.
وی بزرگترین مشكل در حوزه تبلیع و ترویج را مشكل ساختار دانست و بیان كرد: ما نهاد مستقلی نیستیم. كمیسیون نهاد راهبر در كشور است یعنی این تركیب تشكیل می‌شود كه بزرگان قرآنی كشور در حوزه تبلیغ و ترویج دستگاهها و اشخاص حقیقی جمع شوند تا بگویند این فعالیت‌ها چگونه در كشور گسترش پیدا كند و ما مسئول پشتوانه علمی و محتوایی و مصوبات اجرایی آن هستیم كه در وزارت ارشاد نسبت به وزارت علوم در حوزه ساختار عقب هستیم و دوستان در آموزش و پرورش در مضیقه جدید در حوزه ساختار هستند و شورای توسعه ورود جدی باید پیدا كند. به پایش جدید شورا نیز گفتیم كه موضوع اول، ساختار و وضعیت نیروی انسانی ما است.
یادآور می‌شود، این گفت‌وگو در برنامه زنده رادیویی افق پخش شد. این برنامه شنبه‌ها با اجرای محمدرضا پورمعین، خادم القرآن و به تهیه كنندگی فاطمه رحمانی از ساعت 14:30 با حضور میهمانان و مسئولان قرآنی كشورمان با بررسی یكی از موضوعات و دغدغه‌های جامعه قرآنی كشورمان به سمع شنوندگان رادیو قرآن می‌رسد.
