تحلیل استنادات قرآنی جهاد تبیین در برنامه افق رادیو قرآن

برنامه زنده افق، 23 بهمن‌ماه با حضور محمدحسین محمدزاده، مدیر اسبق شبكه‌های قرآن و معارف سیما و رادیو قرآن با موضوع جهاد تبیین و با اجرا و كارشناسی جواد نصیری، از رادیو قرآن پخش شد.

1400/11/29
|
12:42

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن؛ محمدحسین محمدزاده تأكید كرد كه برای تحقق جهاد تبیین باید متولیان رسانه‌ها، فضای مجازی و مجامع قرآنی اقدامات هم‌راستایی را انجام دهند و بدانیم كه «إِنَّ اللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ».
محمدزاده، درباره ضرورت ارائه تعریفی صحیح از موضوع جهاد تبیین كه مقام معظم رهبری به آن تأكید داشته‌اند، گفت: جهاد یك موضوع ارزشی در فرهنگ اسلامی ما است كه شامل انواعی از جمله جهاد در عرصه میدان نبرد با دشمن، در عرصه سخت‌افزار، در عرصه نرم‌افزار و همچنین جهاد فردی، اجتماعی و خانوادگی است. البته به نوع دیگری به جهاد تبیین، جهاد دفاعی و كنشی هم گفته می‌شود. جهاد كنشی یعنی بدون اینكه ما منتظر دشمن باشیم خودمان اقدام به حركت جهادی كنیم و این همان موضوعی است كه مقام معظم رهبری به آن تاكید داشته‌اند. وی گفت: تبیین در لغت به معنای آشكار كردن است و از ریشه بین می‌آید، به معنای بین و فاصله قراردهنده بین حق و باطل كه معنی نزدیك آن فرقان (فاصله‌گذاری، فرق‌‌گذاری بین حق و باطل) است و از كاركردهای اصلی قرآن همین فاصله‌گذاری و بین‌گذاری بین حق و باطل است و به همین دلیل تبیان و فرقان از اسامی قرآن است. تمام این‌ها نشان‌دهنده این است كه قرآن كریم برای اینكه بتواند پیروانش را هدایت كند باید یك نقش تبیین‌گری داشته باشد. عرصه جهاد تبین در مقابل جنگ شناختی و عملیات روانی دشمن است. جنگی كه ازسوی دشمن به حیطه شناختی افراد و جوامع حمله می‌شود تا باورشان را نسبت به همبستگی و وحدت اجتماعی و عناصر ایجاد ثبات و وحدت مانند نظام حكومتی و تبعیت از ولایت(درجامعه اسلامی ما) تغییر دهد. محمدزاده افزود: حیطه شناخت در افراد و جوامع بشری از مهمترین حیطه ها و موثر در حیطه های دیگر مانند حیطه رفتارها، حیطه گرایش‌ها و... است. تمام رفتارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... جوامع در قالب سیاست‌گذاری‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و... ریشه در مبانی فلسفی، فكری و به طور واضح حیطه شناختی جوامع دارد. بدون شك انقلاب اسلامی ایران محصول و نتیجه تغییر شناخت ملت ایران بوده كه با جهاد تبیین امام راحل و شاگردان و یارانشان از 15 خرداد 42 آغاز شده بود. قرآن كریم در آیه 11 سوره رعد به این حقیقت اشاره می‌كند كه خداوند وضعیت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهد، مگر آن كه آن قوم وضعیت درونی‌شان را تغییر دهند. بدون تردید یكی از مصادیق وضعیت درونی، حیطه شناخت و باورهاست. وی تصریح كرد: در جنگ شناختی هنگامی كه میدان نبرد را در سمت دشمن در نظر بگیریم، خط باطل و دشمن تلاش می‌كند تا با راهكار‌ها و راه‌های مختلف ذهنیت و شناخت افراد و جوامع را براساس علوم شناختی و راهكارهای رسانه‌ای مبتنی بر علوم شناختی و كنترل ذهن، مدیریت كند تا به نتایج دلخواه خودش مانند سبك شمردن ارزش‌ها، حق دادن به اهل باطل، سست كردن همبستگی و وحدت ملی، سست كردن تبعیت از ولایت و وارونه نشان دادن حقایق گذشته دست پیدا كند. اگر بخواهیم موضوع جهاد تبیین را ساده‌سازی كنیم باید بگوییم كه امروز فضای مجازی و فضای رسانه‌ای جهان، شرایطی را پیش آورده كه مدل جدیدی از جنگ در حال رخ دادن است كه آن هم جنگ روایت‌ها است. یعنی از یك حادثه واحد، چندین روایت با مدل‌های مختلف و نتایج متعدد برداشت می‌شود. این فعال رسانه‌ای تصریح كرد: برای تحقق جهاد تبیین در درجه اول متولیان رسانه‌ها و فضای مجازی و مطبوعات باید دست به كار شوند و به مهمترین ماموریت رسانه‌ای درباره جهاد تبیین بپردازند كه همان مسئله مهم بازنمایی است. بازنمایی صحیح، هنرمندانه و جهادی (با در نظر گرفتن خنثی‌سازی حملات دشمن و جهاد دفاعی یا حركت جهادی كنشی و اقدامات رسانه‌ای كنشی) و در وهله دوم هر كسی كه مركز یا به تعبیر رهبر فرزانه، منبری دارد یا اهل فكر و كار است از جمله در محافل و مجامع قرآنی باید اقداماتی را در این خصوص انجام دهد. وی با اشاره به استنادات قرآنی در خصوص جهاد تبیین گفت: خداوند در قرآن كریم و در سوره رعد می‌فرماید «إِنَّ اللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ» یعنی خدا حال قومى را تغییر نمى‏‌دهد تا آنان حال خود را تغییر دهند؛ لذا قرآن كریم اولویت تكلیف ما را نیز روشن كرده كه حیطه شناخت افراد و كل جامعه از حیطه‌های بسیار حساس، لازم‌الدفاع و لازم‌المحافظت است و از اهداف اصلی حملات دشمنان در جنگ شناختی و عملیات روانی و جنگ سایبری است. در این برهه، دشمن با همه ساز و كارش وارد جنگ شده و ما هم وظیفه داریم با تمام توان وارد عمل شویم و قرآن كریم هم به لزوم آمادگی كامل و همه جانبه در برابر دشمنان تصریح كرده است(واعدوا لهم مااستطعتم من قوه). محمدزاده با اشاره به اینكه جهاد تبیین، از سوی اهل رسانه باید با مؤثرترین روش‌های بازنمایی حقایق، رویدادها و ارزش‌ها براساس علوم شناختی و سواد رسانه‌ای صورت گیرد. باید دقت كرد كه واژه پیام الآن باز تعریف جدید و صحیح‌تری شده است. قبلا پیام اینگونه تعریف می‌شد كه آن مفهوم و معنایی است كه از جانب پیام‌گذار به مخاطب ارسال می‌شود، اما بازتعریف جدید و صحیح آن این است كه پیام، برداشت مخاطب است از آن چیزی كه به سوی او ارسال شده است. وی با اشاره به تاكید قرآن برای حفظ دستاورد‌های مثبت یك نسل به نسل‌های دیگر گفت: خداوند متعال یك دستور هوشمندانه در سوره ابراهیم(ع) و در داستان حضرت موسی(ع) داشته است. آنجا كه می‌فرماید «ذَكِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللَّهِ»؛ زمانی كه یوم به الله اضافه می‌شود یعنی مقطع زمانی كه خداوند متعال یك نعمت مهمی را به قومی داده است یا یك نقمت و گرفتاری بزرگی را از قومی برداشته است كه آن روز همان یوم الله است. ذكر نیز به معنای امروزی، بازنمایی صحیح است؛ لذا بر این اساس اولاً از نگاه دینی و قرآنی نفس تبیین مسائل و حقایق برای مردم امری حیاتی و ضروری است(ذكرهم امر و فرمان است)، ثانیاً علماء، دانشمندان و نخبگان در خط مقدم این جهاد تبیینی قرار دارند. ازسوی دیگر و با توجه به آیه شریفه «لم تلبسوا الحق بالباطل وتكتموا الحق...» مكتوم و پنهان كردن حقایق و عدم تبیین آن برای مردم از سوی این اقشار به شدت نزد پروردگار مذموم و دارای عقوبت شمرده شده است.

مدیر پیشین شبكه قرآن و معارف سیما با تاكید بر ضرورت انتشار محتوای قرآنی و معارفی گفت: محتوای والای معارف قرآنی هنگامی كه با ایمان در روح و جان انسان رسوخ كند حتما در عمل او نیز منعكس می‌شود و ایمان بدون عمل، به تنهایی كافی نخواهد بود. به همین منظور در قرآن می‌خوانیم «رَبَّنا آمَنَّا بِما أَنْزَلْتَ وَ اتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدِینَ؛ پروردگارا! به آنچه نازل كرده‌ای، ایمان آوردیم و از فرستاده (تو) پیروی نمودیم؛ ما را در زمره گواهان بنویس!» محمدزاده با اشاره به اینكه یكی از مهم‌ترین اهداف جنگ‌ نرم، تغییر باور‌ها و سست كردن ایمان، اعتقادات و اخلاق مردم به ویژه جوانان است تا از این طریق، پویایی و نشاط و حركت و امید به آینده را از نسل جوان بگیرند گفت: آنچه موجب می‌شود نقشه‌های دشمن نقش بر آب شود و مانع تأثیرگذاری آن بر افراد جامعه شود، راهبرد جهاد تبیین است. اگر مجاهدین فرهنگی تبلیغاتی به موقع، رسالت خود را در تقویت و تحكیم باور‌های اعتقادی مردم انجام دهند، نقشه دشمنان نقش بر آب و خنثی خواهد شد. وی با بیان این مطلب كه در مواجهه با جنگ تركیبی دشمن باید از عناصر تركیبی و چند كاركردی در جهاد استفاده كنیم كه قرآن كریم یكی از مهمترین عناصر تركیبی و چند كاركردی را تقوا بیان كرده است. تقوی از چندنظر چندین نوع دارد از جمله: تقوای فردی، خانوادگی، گروهی، قومی، اجتماعی، شناختی، رفتاری، گرایشی و... همچنین دارای كاركردهای فراوانی است كه در قرآن به آن اشاره شده است كه همگی در راه جهاد علیه دشمنان موثرتد ازجمله: بصیرت و قوه تشخیص حق از باطل (ان تتقوا الله یجعل لكم فرقانا)، توسعه اقتصادی(..و یرزقكم من حیث لایحتسب... یا ولو أَنَّ أَهلَ القُرىٰ آمَنوا وَاتَّقَوا لَفَتَحنا عَلَیهِم بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَالأَرضِ)، وحدت و همبستگی اجتماعی (در سایه تقوای قومی و اجتماعی و پرهیز از تعصبات قومی، صنفی، فرقه‌ای و ... آیه 100 و 101 آل عمران ...اتقوالله ....واعتصموا بحبل الله جمیعا و لاتفرقوا)و....

مخاطبان در سرتاسر دنیا می توانند از طریق وب سایت www.radioquran.ir از پخش زنده شبكه استفاده و در جریان آخرین خبرهای رادیو قرآن قرار گیرند.

از طریق موج اف.ام ردیف 100 مگاهرتز شنونده ما باشید.

📻 fm 100 mhz

آدرس صفحات رادیو قرآن در فضای مجازی:

🌐 www.radioquran.ir

instagram.com/radioquran_ir 🆔

http://sapp.ir/radioquran 🆔

https://www.aparat.com/radioquran.ir 🆔

راه های ارتباطی ما:

📩 30000100

☎️ 02122051632_02122043017

تلفن گویا:

☎️ 02127860100

دسترسی سریع