آسیب شناسی فعالیت های نوآفرینی یا استارتاپی حوزه علوم قرآنی كشور در افق رادیو قرآن

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن، در ابتدای این برنامه كامیار محبوبیان به بیان توضیحاتی در مورد مراكز رشد واحدهای فناور پرداخت و گفت: اگر بخواهیم به طور كلی وضعیت مراكز رشد را تبیین كنیم، به این صورت است كه در سیستم حاكمیتی و سیاسی كشور معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان متولی حاكمیتی مراكزی را برای اتصال بخش خصوصی ایجاد كرده است. این مراكز با عنوان تسهیل‌گرها مطرح هستند. وی با اشاره به اینكه در تعریف فرایند ایجاد مراكز رشد اختلاف نظر داریم، افزود: به طور كلی مراكز تسهیل‌گر آمده‌اند تا یك سری خدمات را به شركت‌های نوپا و دارای ایده ارائه دهند تا از این طریق فرایند تولید محصول و ارائه این محصولات به جامعه مخاطب را آسان‌تر كنند. این خدمات در حوزه، مشاوره، مربی‌گیری، هدایت و حمایت‌های مالی و تبلیغی برای تولید و ارائه محصول است. محبوبیان تصریح كرد: مركز رشد به انكوباتور معروف هستند، این واژه از اصطلاح جوجه‌كشی گرفته شده است، بنابراین مراكز رشد، مراكزی هستند كه صاحبان ایده را جذب كرده و ایده‌های آنها را پخته می‌كنند. این فرایند منجر به ارائه یك نمونه اولیه از محصول شده و بعد آماده تجاری‌سازی می‌شود. یعنی امكان تبدیل یك ایده به محصول در مراكز رشد اتفاق می‌افتد. معاون فناوری مركز رشد واحدهای فناور و هنر قرآنی جهاددانشگاهی با تأكید بر اینكه مراكز رشد، چالش‌هایی كه ممكن است یك شركت نوپا با آن مواجه شود كم می‌كنند، گفت: با این كار به نوعی از نابودی و به انحراف رفتن شركت‌های نوپا جلوگیری می‌شود. وی اظهار كرد: ما داریم راجع به اقبال مردمی به فضاهای فرهنگی و به خصوص قرآنی صحبت می‌كنیم؛ با توجه به تنوع محصولات فرهنگی و ورود فناوری به حوزه فرهنگ و تغییرات سریع این فضا آنچه احساس می‌شود و لازمه این فضاست وجود محصول به‌روز، خلاق، مشتری‌پسند و مطابق با سلیقه و تقاضای موجود در جامعه است. نوآوری ابزاری است كه این پاسخ را فراهم می‌كند و اینجاست كه ارتباط با فرهنگ معنادار می‌شود و ما این‌ها را صنایع خلاق می‌نامیم. محبوبیان بیان كرد: آنچه می‌تواند اتصال محتوا به فضاهای تولید محصول خلاقانه را ایجاد كند همین فضاهای نوآور و نوآفرین است، لذا به جای اینكه بگوییم كمك می‌كنیم، می‌گوییم ما آماده‌ایم امكانات بازار به‌روز و فناوری‌های به‌روز دنیا را به محتوای موجود اتصال دهیم. وی در ادامه در پاسخ به این سوال كه آیا برای ایجاد تحول در امور قرآنی كشور و حوزه‌های تبلیغ و ترویج و آموزش قرآن می‌توانیم روی این مباحث حساب كنیم؟ گفت: نكته‌ای كه باید به آن برسیم یك بحث كلی در خصوص ابزار فرهنگی است. ما گاهی محصول فرهنگی را در تقابل با ابزار فرهنگی یكی می‌كنیم؛ مثلاً شما یك بازی تولید خارج را می‌آورید، این را به عنوان محصول معرفی می‌كنید بعد می‌گویید می‌شود بازی داخلی هم داشت، اینجا در مورد ابزار صحبت نمی‌كنیم. اینها را چون به عنوان محصول وارد كشور كرده‌ایم نگاه ابزاری به این فناوری و تبیین این ابزار برای صاحبان محتوا مغفول مانده است؛ یعنی ما نرفته‌ایم فعال قرآنی یا مدرس فضای حفظ را با ابزار آشنا كنیم. معاون فناوری مركز رشد واحدهای فناور و هنر قرآنی جهاددانشگاهی بیان كرد: یعنی فعال قرآنی باید به استفاده از فناوری و صاحب فناوری نیز به معرفی فناوریِ ماهُوَ فناوری و نه محصول برسد. هر چقدر ما این دو را به هم نزدیك كنیم در تولید محصول بیشتر موفق خواهیم بود.
در بخش دیگری از این برنامه علی‌اصغر سلطانی‌نژاد، مدیر نرم‌افزار حفظ قرآن روی خط تلفنی برنامه آمد و در ابتدا به معرفی نرم‌افزار حفظ قرآن پرداخت و گفت: سال 97 و 98 یك برنامه تلویزیونی با عنوان مدرسه حفظ تولید شد كه در آن حفظ جزء 30 قرآن كریم در قالب ویدئوهای 15 دقیقه‌ای، بدون نیاز به كلاس و مراجعه به قرآن آموزش داده می‌شد، بینندگان با مشاهده این برنامه می‌توانستند قرآن را حفظ كنند. وی افزود: بعد از پخش این برنامه یك بازخورد ویژه گرفتیم به طوری كه از نگاه مخاطبان، این برنامه به یكی از بهترین برنامه‌های شبكه قرآن تبدیل شد. بر همین اساس ما به این سمت رفتیم كه بتوانیم این برنامه را به صورت یك برنامه تعاملی در بستر فناورانه توسعه دهیم و به این سمت حركت كردیم، از ماه رمضان امسال كار را با یك نسخه اولیه تولید كردیم و به نسبت استقبال خوبی از آن شد. سلطانی‌نژاد در مورد چالش‌های پیش روی تولید این نرم‌افزار بیان كرد: یكی از چالش‌ها ناآشنایی مدیران قرآنی با این فضا هست. مدیران به جای اینكه به عنوان حاكمیت به فكر توسعه این كارها باشند، اولین چیزی كه به ذهنشان می‌رسد، این است كه وارد فضای رقابت شوند و خودشان به تولید كار بپردازند. مدیر نرم‌افزار حفظ قرآن تصریح كرد: دوستان به صورت سازمانی دنبال این كار افتاده‌اند كه بدون اینكه هیچ ذهنیتی نسبت به فضای مورد نیاز مردم داشته باشند، به تولید نرم‌افزار قرآنی اقدام كنند، بودجه كافی هم برای این كار دارند، از طرف دیگر وقتی ما برای توسعه نرم‌افزار مراجعه می‌كنیم صحبتی كه می‌كنند این است كه كارهای تولیدی ما و امثال ما مدنظر آنها نیست. وی در پایان بیان كرد: احساس من این است كه اگر نگاه درستی به این اتفاق داشته باشیم، حضور نرم‌افزارهای قرآنی متعدد در حوزه آموزش قرآن بسیار بیشتر از اینكه بخواهیم همه این نرم‌افزارها را در یك محصول حاكمیتی تجمیع كنیم، می‌تواند كمك‌كننده باشد. به صورت ضمنی و اجمالی همه ما می‌دانیم عموم مردم به قرآن علاقه‌مند هستند، اما نكته این است كه در این فضای فناورانه هر چقدر بتوانیم نرم‌افزارها را توسعه دهیم، بازار را در حوزه فناورانه افزایش داده‌ایم و اینگونه نیست كه با تولید یك نرم‌افزار جای نرم‌افزار دیگر تنگ شود. كامیار محبوبیان، معاون فناوری مركز رشد واحدهای فناور و هنر قرآنی جهاددانشگاهی با اشاره به اینكه ورود حاكمیت به امر تصدی‌گری در حوزه نرم‌افزارهای قرآنی ممنوع است، گفت:‌ اسناد بالادستی اصلاً چنین اجازه‌ای نمی‌دهد، با وجود اینكه این آسیب وارد است، اما چرا به چنین وضعیتی می‌رسیم؟ به این خاطر كه ما بلوغ كافی در فضای محصول و تولید نوآورانه نداریم، همین امر باعث شده تا این نگرانی را در حاكمیت مشاهده كنیم. وی در ادامه به بیان برخی آسیب‌های موجود در حوزه تولید محصول نوآورانه در حوزه قرآن كریم پرداخت و گفت: ما در این عرصه در سه نقطه با خلأ مواجه هستیم. یك نقطه در حوزه محتوا هست، ما بازآفرینیِ محتوایی در فضای تولید نداریم و این انتظار را هم بر عهده بخش خصوصی گذاشته‌ایم. مثلاً در حوزه تولید پویانمایی وقتی محصولی می‌خواهد تولید شود، تولیدكننده بر روی كیفیت متمركز است و همان تمركز را بر روی محتوا لحاظ نمی‌كند. با توجه به اینكه به دنبال بازدهی زمانی است، تلاش می‌كند تا زودتر محصول را تولید كند، لذا بازآفرینی در سیستم نقص دارد. محبوبیان اظهار كرد: نكته دوم در اتصال بین ادبیات و ابزار محتوا هست، ادبیات بین دارندگان علم و تخصص تولید نرم‌افزار و دارندگان ابزار یكسان نیست، امروز وقتی یك برنامه‌نویس برای تولید محصول پشت كامپیوتر بنشیند و در طرف مقابل او یك مربی قرآن نیز بنشیند، برای تولید محصول یك ادبیات مشترك نیاز است كه این ادبیات الان وجود ندارد. نزدیك شدن این ادبیات به هم چالش بزرگی است. وی عنوان كرد: آسیب سوم كه شاید درد خیلی از تولیدكننده‌ها و مدیران هم باشد، حمایتی بودن تولید محصول فرهنگی در ایران است. ما پول می‌دهیم و می‌گوییم یك بازی ایرانی تولید كنید، این اتفاق فوق‌العاده بدی است كه می‌تواند رخ دهد. نكته دوم حمایت از محصول است، الان با ادبیات جدید می‌گوییم باید خرید خدمت شود، اگر می‌خواهیم از تولیدكنندگان این عرصه حمایت كنیم باید بگوییم مثلاً به ازای هر حافظ كه از محصول شما بیرون می‌آید، یك مبلغ خاصی حمایت هم صورت می‌گیرد. این همان حمایت بر اساس خرید خدمت است. معاون فناوری مركز رشد واحدهای فناور و هنر قرآنی جهاددانشگاهی در پایان به بیان راهكارهای عبور از این آسیب‌ها پرداخت و گفت: ای كاش بودجه‌ها و منابع و حمایت‌هایی كه در سیستم حاكمیتی تعریف می‌كنیم، بر اساس خرید خدمت باشد. زمانی حمایت انجام شود كه كالای با ارزش تولید و استقبال مردم از آن كالا هم مشاهده شود. اگر این صورت بگیرد می‌توانیم جهش خوبی را در تولید محصولات فرهنگی شاهد باشیم.
یادآور می‌شود، برنامه افق، كاری از گروه اطلاع‌رسانی رادیو قرآن به تهیه‌كنندگی محبوبه كلانتر و كارشناس مجری جواد نصیری است كه با هدف پیگیری مطالبات رهبری از جامعه قرآنی، بررسی و آسیب‌شناسی فعالیت‌های قرآنی كشور، ارائه گزارش از برنامه‌های مختلف قرآنی در سطح كشور و گفت‌وگو با مسئولان قرآنی، روزهای شنبه از ساعت 14:15 الی 15:00 از شبكه رادیویی قرآن موج FM ردیف 100 مگاهرتز بر روی آنتن می‌رود. مخاطبان در سرتاسر دنیا میتوانند ازطریق وبسایت www.radioquran.ir از پخش زنده شبكه استفاده و درجریان آخرین خبرهای رادیو قرآن قراربگیرند و دیدگاه و نظرات خود را ازطریق سامانه پیامكی و تلفن گویای شبكه با ما درمیان بگذارند. از طریق موج اف.ام ردیف100مگاهرتزشنونده ما باشید.