قاموس قرآن كتابی به زبان فارسی نوشته سید علی‌اكبر قرشی كه واژگان قرآن را معنا كرده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن ؛ استاد محمد مهدی بحرالعلوم حافظ قرآن و دارای مدرك درجه یك حفظ قرآن كشور در گفتگو با برنامه والعصر 3 آذر 1400 به مناسبت هفته كتاب به معرفی كتاب قاموس قرآن پرداخت : قاموس قرآن كتابی به زبان فارسی نوشته سید علی‌اكبر قرشی كه واژگان قرآن را معنا كرده است. مؤلف در این اثر كه به ترتیب حروف الفبایی تنظیم شده، به اصل و ریشه و توضیحات كلمات قرآنی پرداخته و در این راه از منابع لغت و تفسیر استفاده كرده است. قاموس قرآن در توضیح و تفسیر واژگان قرآن، به لحاظ گزیده‌گویی و بیان روان و استوار، اكنون از كتاب‌های مرجع و منابع قرآن‌پژوهی در ایران شمرده می‌شود.علم مفردات
مفردات قرآن، علمی است كه درباره تك واژه‌های قرآنی از نظر ریشه و اشتقاق لغوی، دلالت بر معنای مطلوب، شیوه نگارش، نحوه تلفظ و نوع كاربرد آن در قرآن بحث می‌كند و یكی از مهم‌ترین شاخه‌های آن غریب القرآن است. شاید نخستین كسی كه اصطلاح «علم مفردات» را به عنوان شاخه‌ای از علوم لفظی قرآن به كار برد و تألیف و تصنیفی در این زمینه ارائه كرد، راغب اصفهانی (متوفای 530ق) باشد.
قاموس، به طور عام به معناشناسی قرآن می‌پردازد و این گونه معناشناسی در علم تفسیر حائز اهمیت است و به تعبیر دیگر فرهنگنامه لغات قرآن است.
به‌گفته قرشی، او نوشتن قاموس قرآن را در 28 ربیع‌الاول 1390ق مطابق با 12 اردیبهشت 1349ش آغاز كرده و در 9 جمادی‌الاول 1395ق مطابق با 31 اردیبهشت 1354ش به پایان رساند.
او در مصاحبه‌ای انگیزه خود را در نوشتن قاموس قرآن، دو فكر اساسی بیان می‌كند. وی تصریح می‌كند كه احساس می‌كرده بر طبق آیه شریفه 12 سوره یس: «إِنَّا نَحْنُ نُحْیِی الْمَوْتَى وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ وَكُلَّ شَیْءٍ أحْصَیْنَاهُ فِی إِمَامٍ مُبِینٍ» اگر یك اثر بعد از خود بگذارد، بهتر خواهد بود. او می‌گوید اثر مالی نداشتم و قهراً باید یك اثر دینی داشته باشم. آن وقت فكر كردم و دیدم كتاب‌هایی كه نوشته می‌شود، باید رواج هم داشته باشد. این‌ها بعد از مدتی، بازنشسته می‌شوند و در قفسه‌ها قرار می‌گیرند. گفتم كتابی بنویسم كه پیرامون یك كتاب جاویدان باشد كه این‌ها از بركت آن همیشه بمانند. به نظرم آمد، همین قاموس قرآن را بنویسم.مؤلف در مقدمه مختصر خود بر كتاب می‌نویسد: «این كتاب تنها درباره لغات قرآن نیست بلكه گذشته از آن در نوبت خود یك كتاب تفسیر و اگر اغراق نباشد یك دایرةالمعارف قرآن است. در هر ماده كه تشخیص داده شده، آیاتی چند نقل و تفسیر شده است،نقل روایات، شأن نزول و اشاره به بعضی از قضایا و نقل اقوال بزرگان از آن جمله است. به احوال و قضایای انبیاء از دیدگاه قرآن، نظر شده و نسبت به اقتضای حال در اكثر موارد به تفصیل سخن گفته شده است. ذیل بعضی از كلمات امثال:آدم، اجل، ارض، بحر، جن، عرش و... به‌طور مفصل بحث شده است.»
