رئیس مركز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینكه مسابقات بین‌المللی قرآن نهایتاً تا مردادماه تعیین تكلیف خواهد شد، گفت: در دو مكاتبه‌ای كه با وزارت بهداشت شده، به صورت قطعی رأی به لغو مسابقات داده نشده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن، مهدی قره‌شیخلو، رئیس مركز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه عصر روز، 31 خردادماه با حضور در برنامه افق رادیو قرآن به گفت‌وگو با جواد نصیری، كارشناس‌مجری این برنامه حول مأموریت‌های قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه پرداخت.
قره‌شیخلو در ابتدای این گفت‌وگو با اشاره به اینكه شش‌ماه از حضورش در مركز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه سپری شده است، گفت: در طول این شش ماه، علاوه بر اقدامات معمول، كارهای زیرساختی نیز انجام شده كه از جمله آن منقح كردن مأموریت‌های قرآنی مركز بوده است و مأموریت‌ها با هماهنگی ریاست سازمان، در 18 بند تعریف شد.
تعریف 18 مأموریت در 3 حوزه
وی با بیان اینكه مأموریت‌های تعریف شده در سه حوزه كلی آموزشهای تخصصی قرآن، مسابقات و توسعه موقوفات بوده است، افزود: هر كدام از این حوزه‌ها زیرشاخه‌هایی دارد؛ به عنوان مثال در بخش آموزشهای تخصصی، بحث حمایت از نخبگان قرآنی هم دیده شده است.
قره‌شیخلو یكی دیگر از گام‌های برداشته شده در این مدت را بررسی ساختار مركز امور قرآنی عنوان و اظهار كرد: تلاش شده است متناسب با این مأموریت‌ها، ساختار جدیدی در مركز ایجاد شود تا پاسخگوی نیازها باشد. در گام سوم نیز بر روی تخصصی كردن نیروهای مركز متمركز خواهیم شد. با توجه به اینكه مأموریت‌های ما تخصصی است، لذا نیروهای انسانی مركز نیز باید متخصص در امور مختلف باشند. این سه گام آغاز شده و امیدوارم تا یك یا دو ماه آینده به سرانجام برسد.
رئیس مركز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به اینكه حدود 20 نفر در مراكز فعالیت دارند، تصریح كرد: در ساختار جدید، 35 پست تعریف شده است. با توجه به تأكید سازمان مدیریت بر چابك‌سازی، ما نیز به دنبال افزایش پست‌ها نیستیم، بلكه آنها را در همین حد نگه خواهیم داشت.
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به سوالی در مورد رویكردهای مركز در سه حوزه كلی تعریف شده، افزود: ظرفیت مركز به دلیل بزرگی و حجم مسابقات در این بخش خلاصه شده بود و همه مركز را در مسابقات خلاصه كرده و با آن می‌شناختند، لذا به آموزش‌ها و موقوفات به صورت جدی پرداخته نشده بود. اینكه بتوانیم برنامه‌ها و بودجه‌های خود را به هر سه حوزه اختصاص دهیم، كار بزرگی است كه آن را دنبال می‌كنیم.
قره‌شیخلو در مورد سرنوشت بنیاد مسابقات كه قبلاً به عنوان متولی برگزاری مسابقات قرآن در كشور معرفی شده بود، گفت: با توجه به اینكه در كمیسیون تبلیغ و ترویج، اشكالاتی به سند مسابقات قرآن وارد شده بود، مقرر شد تا مورد بازبینی قرار بگیرد، از جمله این اصلاحات بحث بنیاد مسابقات بود. بنابر این ما دیگر در سازمان اوقاف و امور خیریه و مركز امور قرآنی، مركزی به نام بنیاد مسابقات نخواهیم داشت و خود مركز مسئول و متولی آن است.
وی با تأكید بر اینكه برای اجرایی كردن برنامه‌ها باید از ظرفیت‌های موجود در كشور استفاده كنیم، به ذكر نمونه‌ای از این مورد پرداخت و گفت: از چند سال پیش در اوقاف، ستادهای حفظ قرآن در استان‌ها و از جمله استان قم راه‌اندازی شده بود، در همین راستا به ریاست سازمان پیشنهاد دادم كه نباید تصدی‌گری داشته باشیم و موسسه‌داری اوقاف كار درستی نیست، بلكه باید از ظرفیت‌ها استفاده كنیم و لذا مركز حفظ تعطیل و مقرر شد تا برای برون‌سپاری فعالیت‌ها، از ظرفیت موسسات قرآنی استفاده شود. در مورد بنیاد مسابقات نیز همین دید وجود دارد و اگر واقعاً مركزی وجود داشته باشد كه بتواند مجری برگزاری مسابقات شود، نیازی نیست، اوقاف بنیاد راه‌اندازی كند. اگر بنیاد مجموعه‌ای خارج از سازمان بود، شاید امكان ادامه داشت، اما اینكه صرفاً یك مركز راه‌اندازی كنیم و صفر تا صد امكانات از امكانات سازمان اوقاف باشد، دیگر برون‌سپاری نیست، لذا به اعتقاد من تغییر اسم دردی را درمان نمی‌كند، بلكه باید در واقعیت تغییر صورت بگیرد.
اصلاح سند مسابقات تا فصل پاییز
رئیس مركز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در بخش دیگری از این گفت‌وگو به بحث در مورد سند مسابقات قرآن كریم پرداخت و تأكید كرد: دوره قبلی ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآنی كشور پایان یافته و در جلسه روز اول تیرماه این ستاد، اعضای كمیته‌ها مشخص خواهد شد. پس از انتخاب مسئولان كمیته‌ها، یكی از مأموریت‌های فوری كمیته، طرح و برنامه بررسی سند مسابقات خواهد بود. تا پاییز فرصت داریم تا سند را اصلاح و به كمیسیون تبلیغ و ترویج ارائه دهیم.
وی افزود: قطعاً دوستان در تهیه سند قبلی زحمات زیادی متحمل شده‌اند، اما آن چیزی كه باعث شده تا این سند محل ایراد واقع شود، این بوده است كه از ابتدا مختصات كار به دوستان ارائه نشده بود. مسابقات ظرفیتی دارد و نمی‌توانیم با موضوع مسابقات همه مسائل قرآنی كشور را تحت‌الشعاع قرار دهیم. همان ایام بررسی سند گفته می‌شد كه سند از طریق مقایسه با رویدادهایی همچون اسكار تدوین شده است و این نیز محل اشكال بود. لذا مقرر شد سند مورد بازبینی قرار بگیرد. در واقع پایه كار همین است و اصلاحات لازم بر روی آن صورت خواهد گرفت تا عملیاتی شود.
رئیس مركز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه همچنین در مورد چهل و سومین دوره مسابقات سراسری قرآن تصریح كرد: تماس‌ها و فشارهای زیادی از طریق ادارات كل استان‌ها و ... ایجاد شد تا زمان ثبت‌نام مسابقات تمدید شود، اما با توجه به اینكه از قبل اعلام شده بود تمدید نخواهیم داشت، ثبت نام در زمان مقرر پایان یافت. فرهنگ مراجعه دقیقه 90 برای انجام كارها باید از بین برود و از قرآنی‌ها انتظار می‌رود نظم را بیشتر از همه رعایت كنند. لذا با وجود اینكه می‌دانستیم امكان دارد عده‌ای جا بمانند، اما محكم بر روی مواضع ماندیم تا از سال بعد تبدیل به یك فرهنگ شود. با وجود تمدید نشدن زمان ثبت نام و جا ماندن‌ها، حدود پنج هزار نفر ریزش نسبت به سال قبل داشته‌ایم، اما به نظر من ارزش داشته است. البته سایت هم اشكالاتی داشت كه باید تلاش شود در آینده اشكالات آن برطرف شود.
قره‌شیخلو در مورد شرایط برگزاری مسابقات با توجه به وضعیت عمومی كشور، افزود: امسال مرحله شهرستانی را بر اساس چند شاخص تجمیع كردیم و در واقع در استان‌ها منطقه‌ای شده است. ابلاغ شده است تا در زمان برگزاری مسابقات شهرستانی و استانی تجمعی وجود نداشته باشد و شركت‌كننده صرفاً در زمان اجرای خود در سالن حضور داشته باشد. در مرحله استانی نیز با توجه به وضعیت استان تصمیم‌گیری خواهد شد. مسابقات ملی نیز تابع شرایط است، اگر مسابقات بین‌المللی برگزار شود، سراسری نیز برگزار خواهد شد. دو مكاتبه با وزارت بهداشت صورت گرفته و در هیچ یك به طور قطعی به لغو مسابقات اشاره نشده است. ما در آخرین نامه حتی پیشنهاد برگزاری مسابقات در آبان‌ماه را ارائه كردیم كه در نهایت به برگزاری غیر حضوری و ... توصیه شد. با توجه به شرایط موجود و اوج‌گیری مجدد كرونا در كشور، بعید می‌دانم مسابقات بین‌المللی برگزار شود. ضمن اینكه تیم‌هایی برای بررسی گزینه‌های برگزاری و از جمله برگزاری غیر حضوری متمركز شده است كه البته نیاز به زیرساخت‌های زیادی دارد. تلاش می‌كنیم تا برگزار شود، اما شرایط، بسیار تعیین‌كننده خواهد بود، ضمن اینكه به تنهایی تصمیم‌گیرنده نیستیم.
لغو مسابقات بین‌المللی تنها در یك كشور
وی با اشاره به اینكه به غیر از اردن، هیچ كشوری مسابقات بین‌المللی خود را لغو نكرده است، اظهار كرد: برگزاری مسابقات دارای اهداف فرهنگی است كه اگر قرار باشد مسابقات برگزار شود و تجمعی نداشته باشیم، شور و حال خود را نخواهد داشت، امیدوار هستیم حداكثر در مردادماه، برگزاری مسابقات بین‌المللی تعیین تكلیف شود.
قره‌شیخلو در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد دیگر مأموریت‌های مركز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه بیان كرد: در بحث آموزشهای تخصصی، جنس آموزش‌ها باید به نحوی با محور مسابقات باشد. بحث آموزش داوری و ساماندهی داوری یكی دیگر از بحث‌هایی است كه چندین سال است درگیر آن هستیم. امسال این قضیه را به سرانجام خواهیم رساند و نظامی برای این كار تعریف خواهیم كرد تا از حالت سلیقه‌ای خارج شود. لذا در بحث آموزش تخصصی ساماندهی داوران را حتماً خواهیم داشت. برنامه ما این است فراخوانی منتشر كنیم و هر كسی كه مدعی داوری در هر رشته‌ای باشد، دعوت كنیم تا در یك مسابقه شبیه‌سازی شده، مورد آزمون قرار بگیرد تا گزینش شود تا در داوری محدود به تعداد خاصی نشویم.
رئیس مركز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: بخش دیگر آموزش‌ها تقویت موضوع قرائت و حفظ به صورت تخصصی در كشور است. یكی از مشكلاتی كه وجود دارد، این است كه ورودی مسابقات دچار افت شده است، اگر به چند سال اخیر نگاه كنید، متوجه خواهید شد كه نفرات برتر یك تعداد معدود هستند كه هر سال رتبه آنها جابجا می‌شود و نیروی جدید كمتر خود را نشان می‌داد، در دهه 60 و 70 كه در مسابقات حضور داشتیم، هر سال در مسابقات چهره‌های جدید می‌دیدیم. لذا باید آموزشهای تخصصی را جدی بگیریم و از جلساتی كه كار تخصصی می‌كنند، حمایت كنیم. از خود نخبگان قرآنی نیز باید حمایت داشته باشیم و حداقل‌هایی برای آنها فراهم كنیم تا انگیزه‌ای برای ورود داشته باشند.
وی در ادامه در مورد توسعه موقوفات قرآنی نیز بیان كرد: متأسفانه وقف قرآنی درصد پایینی از وقف كلی دارد و كمتر از دو درصد است. باید تلاش كنیم فرهنگ وقف قرآنی را در جامعه رواج دهیم. بسیاری از وقف‌های قرآنی محدود به كارهای سنتی همچون تلاوت بر سر مزار درگذشتگان است. در حال حاضر بر روی وقف‌های مشاركتی قرآنی تمركز كرده‌ایم و قرار شده است تعدادی پروژه كه برای مردم ملموس باشد، معرفی شود و عواید آن پروژه‌ها به سمت حمایت از فعالیت‌های قرآنی برود.
قره‌شیخلو در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود در مورد مشاركت سازمان اوقاف در طرح قرآنی 1454، گفت: با توجه به اینكه سازمان اوقاف مسئولیت ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن را نیز بر عهده دارد، از آن منظر وظیفه داریم به دوستان در طرح 1454 كمك كنیم. امسال از بودجه سال 98، پنج میلیارد تومان به ستاد راهبری اختصاص یافته است و امیدواریم امسال چند كار زیرساختی خوب با این بودجه انجام دهیم. یكی از این اقدامات زیرساختی، طراحی سامانه‌ای برای تجمیع تعداد حافظان قرآن است. یكی دیگر از طرح‌هایی كه باید حمایت شود، همین طرح 1454 است.
وی در پایان اظهار كرد: امسال اتفاقات خوبی رخ می‌دهد، اولاً در جلسه كارشناسی با محوریت شورای توسعه فرهنگ قرآنی، مصوبه‌ای تهیه شد كه رسانه ملی در زمینه حفظ قرآن، یك برنامه پنج‌ساله داشته باشد. امسال تلاش شد آیتم‌های متنوعی تهیه شود و محدود به استادمحوری و استودیومحوری نباشد. به اعتقاد من یك تیم كارشناسی باید در كنار طرح حضور داشته باشد و نقاط قوت و ضعف را برای دوره‌های بعدی احصا كند. به اعتقاد من گام‌های خوبی در حال برداشته شدن است.
