محمدحسین فریدونی، بر نقش اثرگذار مجلس در پشتیبانی از فعالیت‌های قرآنی اشاره كرد و گفت: در حوزه قرآنی، توقع اصلی از مجلس این است كه پشتیبانی مادی و معنوی از اسناد، سیاست‌ها و راهبردهای اسناد سه‌گانه را ذیل منشور توسعه فرهنگ قرآنی داشته باشد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن، محمدحسین فریدونی، بر نقش اثرگذار مجلس در پشتیبانی از فعالیت‌های قرآنی اشاره كرد و گفت: در حوزه قرآنی، توقع اصلی از مجلس این است كه پشتیبانی مادی و معنوی از اسناد، سیاست‌ها و راهبردهای اسناد سه‌گانه را ذیل منشور توسعه فرهنگ قرآنی داشته باشد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن، برنامه رادیویی افق عصر روز 17 خردادماه با موضوع قانونگذاری در حوزه قرآن و با حضور محمدحسین فریدونی، مشاور دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی، ارتباط تلفنی با محمد رشیدی، نماینده مردم كرمانشاه در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی و با اجرای جواد نصیری به روی امواج رادیو قرآن رفت.
محمدحسین فریدونی، مشاور دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در ابتدای این برنامه با اشاره به اینكه از دوره‌های گذشته بین مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی نوعی تقسیم وظایف اتفاق افتاد، گفت: به نظر می‌رسد كمیسیون آموزش عالی و تحقیقات و كمیسیون فرهنگی نیز در طول سنوات گذشته این تقسیم كار را پذیرفته‌اند. با توجه به وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی كه سیاستگذار و راهبر امور فرهنگی و آموزشی كشور است، قاعدتاً از مجلس شورای اسلامی توقع بحث سیاستگذاری، راهبری و خط مشی‌گذاری از نوع قرآنی نمی‌رود و تا به حال هم نیز چنین توقعی از نمایندگان نبوده است. شاید اگر در مواردی مجلس ورود داشته است، در عمل به این نتیجه رسیده‌اند كه كار را به شورای عالی انقلاب فرهنگی واگذار كنند.
وی به تلاش‌های فراكسیون قرآن و عترت در سال 1387 برای تشكیل ساختاری با عنوان شورای عالی قرآن اشاره كرد و افزود: قبل از آن كارهای مطالعاتی این موضوع در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شده و منجر به تشكیل شورای توسعه فرهنگ قرآنی و كمیسیون‌های آن شده بود. به یاد دارم با وجود تجمیع امضای كافی برای طرح آن ساختار در مجلس، اما با هماهنگی‌هایی كه صورت گرفت، از دستور خارج شد و نمایندگان محترم و رئیس وقت فراكسیون در جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی و ... حضور می‌یافتند و به ایجاد ساختار فعلی كمك كردند.
توقع اصلی امور قرآنی از مجلس
فریدونی اظهار كرد: شاید بیشترین توقعی كه از كمیسیون فرهنگی و كمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در حوزه سیاستگذاری و مسائل كلان قرآنی مدنظر است، این باشد كه حضور فعال در شورای توسعه فرهنگ قرآنی و كمیسیون‌ها داشته باشند. در حال حاضر سه سند مصوب در حوزه آموزش عمومی، تبلیغ و ترویج و آموزش عالی و پژوهش تهیه شده و جالب است كه مصدر اصلی حمایتی این اسناد مجلس بوده و در برنامه پنج ساله پنجم كشور در ماده چهار، متنی را آورده و موظف كرده‌اند چنین اسنادی ذیل منشور توسعه فرهنگ قرآنی تهیه شود و پشتیبانی از این اسناد را در احكام دائمی آورده‌اند.
مشاور دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در ادامه بر نقش اثرگذاری كه مجلس بر پشتیبانی از فعالیت‌های قرآنی می‌تواند داشته باشد، تأكید و تصریح كرد: شاید در كل حوزه فرهنگ و از جمله توسعه فرهنگ قرآنی به معنای توسعه فعالیت‌های قرآنی، توقعی اصلی كه از مجلس وجود دارد، پشتیبانی مادی و معنوی از این اسناد، سیاست‌ها و راهبردها باشد.
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به سؤالی در مورد اینكه با وجود شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای توسعه فرهنگ قرآنی، نیازی به پاسخگو بودن مجلس در بحث فرهنگی هست یا خیر؟ گفت: یكی از نقاطی كه در مورد شورا انجام شده، بحث ایجاد ضمانت اجرایی برای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای تخصصی وابسته است، اما هر قانونی اگر بخواهد اجرا شود، نیاز به تمهید مقدمات زیادی دارد. اتفاقاً شورای توسعه فرهنگ قرآنی نسبت به دیگر شوراها یك مزیت دارد و آن هم نیاز نداشتن به گردش كار با شورای عالی انقلاب فرهنگی است، این البته به جز یك یا دو مورد خاص است. همچنانكه گفته شد، در حال حاضر كل عملیات شورا آن چیزی است كه با عنوان «اسناد سه‌گانه» قرار گرفته است.
فریدونی اظهار كرد: به عنوان مثال، در سند توسعه آموزش عمومی قرآن پیش‌بینی شده تا سازوكارهای تشویقی اداری برای ارتقای توانمندی‌های قرآنی آموزگاران ابتدایی و معلمان دبیرستان در نظر گرفته شود. اگر این بخواهد عملیاتی شود، در طرح رتبه‌بندی معلمان باید دیده شود و در نظام بودجه‌ریزی باید بودجه قابل توجهی برای آن در نظر گرفته شود. لذا بسیاری از اقدامات نیاز به قانون از طریق مجلس دارد. اینها باید در كارگروه‌ها و كمیته‌های مشترك بررسی شود. ارتباط خیلی تنگاتنگ نمایندگان عضو فراكسیون قرآن و عترت، كمیسیون فرهنگی و كمیسیون آموزش و تحقیقات با كمیسیون‌های تخصصی و دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی می‌تواند بسیار اثرگذار باشد.
در بخش دیگری از این برنامه، محمد رشیدی، نماینده مردم كرمانشاه در مجلس شورای اسلامی در ارتباطی تلفنی به بیان سخنانی پرداخت و با تأكید بر اینكه در عرصه فرهنگ مانند بسیاری عرصه‌های دیگر شاهد حضور نهادهای موازی هستیم، به عناوین برخی از این نهادها اشاره كرد و گفت: موضوع این است كه بتوانیم یك خط مشی كلی، یك سیاست واحد و وحدت رویه ایجاد كنیم. من اعتقاد دارم این كار باید از سوی مجلس صورت بگیرد. در حال حاضر اكثر نماینده‌های مجلس دنبال كمیسیون‌های اقتصادی و شبیه به آن هستند، اما براساس فرمایش اخیر مقام معظم رهبری، فرهنگ هم‌پایه اقتصاد، دارای اهمیت است.
وی افزود: من اعتقاد دارم كمیسیون فرهنگی و كمیسیون آموزش و تحقیقات در كنار كمیسیون اجتماعی از جمله مهم‌ترین كمیسیون‌ها هستند كه می‌توانند سیاستگذاری و ریل‌گذاری فرهنگی داشته باشند و مبناهای قرآنی و اسلامی و پیوست فرهنگی ایجاد كنند. اما عملاً این اتفاق‌ها رخ نمی‌دهد و چون قوانین پیوست فرهنگی ندارد، گاهی مشكل‌ساز می‌شوند و خروجی ضدفرهنگی به وجود می‌آورند. لذا من اعتقاد دارم مجلس باید ریل‌گذاری كند و شورای عالی انقلاب فرهنگی هم همراهی داشته باشد.
نماینده كرمانشاه در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سؤالی در مورد برطرف كردن موازی‌كاری و تزاحم نهادهای فرهنگی، اظهار كرد: من اعتقاد دارم چون مجلس ریل‌گذار اصلی است، باید غلبه بر دیگر موارد باشد و سایر نهادها هم باید با مجلس هماهنگی و همراهی داشته باشند. اینكه در مجلس نیز نسبت به كمیسیون فرهنگی و كمیسیون آموزش و تحقیقات كم‌اهمیت بوده‌ایم، لطمه و خسارت آن را هم دیده‌ایم. دوستان كمیسیون فرهنگی باید از هئیت رئیسه مطالبه كنند كه اگر خروجی جلسات راهكار عملیاتی ندارد، پس چرا برگزار شود. رئیس مجلس نیز بر اصلاح‌‌‌های فرهنگی و ایجاد ساختارهای فرهنگی تأكید دارند. همكاران بسیار ارزشمند و با تجربه‌ای در مجلس حضور دارد و باید از این ظرفیت استفاده شود.
خوش‌بینی به مجلس یازدهم
براساس این گزارش؛ محمدحسین فریدونی، مشاور دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در بخش دیگری از این برنامه، با تأكید بر اینكه نمایندگان همواره از طرح‌های كارشناسی‌شده قرآنی حمایت داشته‌اند، گفت: مشكل ما استقبال نمایندگان و همكاری آنها نیست. مشكل این است كه اتاق فكرهایی كه باید بنشینند و پیشنهادهای عملیاتی مؤثر و منطقی بدهند، تشكیل نشده است. البته گاه كارگروه‌ها و كمیته‌های مشترك تشكیل شده است كه باید دائمی شود. حضور نیروهای قرآنی در كمیسیون‌های صنعتی، اقتصادی و ... نیز فرصت است. بسیاری از قوانینی كه باید پیشنهاد شود از طریق كمیسیون‌ها ارائه می‌شود. من به مجلس یازدهم در حوزه حمایت ویژه از قانونگذاری در فعالیت‌های قرآنی به شدت خوش‌بین هستم.
فریدونی همچنین در مورد موازی‌كاری مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان كرد: هر دستگاهی در كشور جایگاه خود را دارد، شورای عالی انقلاب فرهنگی مانند شورای امنیت ملی است و جالب است پیشنهاد‌دهنده تشكیل شورای عالی انقلاب فرهنگی به امام(ره)، مقام معظم رهبری بوده‌اند. به شدت معتقد هستیم كمیسیون فرهنگی و كمیسیون آموزش و تحقیقات در مجلس بسیار مهم هستند و باید همه افراد از جمله بدنه كارشناسی شورای عالی انقلاب فرهنگی كمك كنند.
وی در ادامه به برخی ناهماهنگی‌ها در ارائه طرح‌ها اشاره و اظهار كرد: براساس مطالعاتی كه در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت گرفت، یك مدل كلی ابلاغ شد تا یك نظام مشاركتی برای مدیریت كلان فعالیت‌های قرآنی تعریف شود كه پشتوانه مطالعاتی بسیار قوی داشت. اما از سوی دیگر شاهد بوده‌ایم كه برخی طرح‌ها همچون سازمان قرآن كریم كشور، بدون هیچ مطالعه‌ای ارائه شد. ما نباید به خاطر ضعف برخی اشخاص، ساختارها را تغییر دهیم. ارتباط نزدیك بدنه كارشناسی با كمیسیون‌های مربوطه در مجلس یك مسئله ضروری است و می‌تواند موجب تحول جدی شود.
مشاور دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به سؤالی در مورد ضعف عملكرد شورا بیان كرد: البته همه ضعف‌ها و قوت‌هایی داریم. دبیرخانه یقیناً می‌توانست بهتر از این عمل كند. اما یك نكته وجود دارد. گاهی در موضوعی كه اختلاف وجود دارد و ریشه‌دار و پنهان است و بازیگران مختلفی دارد، تصمیم‌گیری آسان نیست و فقط زمان می‌تواند اختلافات را برطرف كند. البته ما نیز مجموعه‌ای با یك ظرفیت محدود هستیم و در عین حال بعید می‌دانم در دستگاه دیگری چنین متخصصانی وجود داشته باشد.
فریدونی در بخش پایانی این گفت‌وگو به بیان نكاتی در مورد صحبت‌های اخیر مقام معظم رهبری در مورد لزوم تحول در فعالیت‌ها پرداخت و اظهار كرد: در این موضوع، نیاز به مبانی فكری داریم و این مبانی باید براساس قرآن و روایات انجام شود. بنابراین اكنون وظیفه‌ای برعهده مجموعه‌های پژوهشی حوزه و دانشگاه است و همان رویكردی كه با عنوان نظام‌سازی قرآنی در اسناد منشور توسعه فرهنگ قرآنی است، باید جدی گرفته شود.
