مدیر رادیو قرآن با تأكید بر اینكه بعضا شاهدیم كه لحن‌های غیرقرآنی و غیرعربی به عنوان نوآوری اجرا می‌شود، گفت: به كارگیری قرائت احسن به جای تلاوت احسن منصفانه‌تر است، تا ما انسان‌های عادی بتوانیم خودمان را به رفتار تالیان قرآن نزدیك كنیم.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن؛ برنامه زنده گفتوگوی جمعه اخبار قرآنی امروز، 25 تیرماه با حضور منصور قصری‌زاده، قاری بین‌المللی و حافظ كل قرآن با موضوع «تلاوت احسن، مصادیق آن و موفقیت جامعه قرآنی و رسانه‌های قرآنی در اجرا و ترویج آن» از آنتن شبكه رادیویی قرآن و شبكه قرآن و معارف سیما پخش شد.
وی با اشاره به تفاوت تلاوت با قرائت قرآن اظهار كرد: مبنای قرائت، عمومی‌تر است، چرا كه قرائت، خواندن بدون توجه به معنا و تدبر در آیات است، اما تلاوت، همراه با درك معانی و توجه به تدبر در باطن كلام وحی است. پس در بحث قرائت قرآن، الزاماً قاری به معنا توجه نمی‌كند.
قصری‌زاده با تأكید بر اینكه معنای حقیقی تلاوت هرگز برای ما قاریان میسر نخواهد بود، چراكه شأنیست كه تنها اهل‌بیت(ع) به آن دست پیدا می‌كنند، اضافه كرد: هر فردی نمی‌تواند، بگوید من تالی قرآن هستم به مانند خواندن نماز و اقامه نماز؛ كه این دو مقوله نیز جداست، نماز خواندن در حد رفع تكلیف است، اما گاهی فردی فرهنگ نماز را ایجاد می‌كند «أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ» و به دنبال آن «تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ » مد نظر است. در نتیجه تلاوت و قرائت را به یك معنا گرفتن، اشتباه است.
این مدرس قرآن ادامه داد: البته به اندازه‌ای كه ما قاریان، رفتارمان را به كلام الله و فرامین معصومین نزدیك كنیم از آن بهره‌مند خواهیم شد و در روایت آمده است «رُبَّ تالِ القرآنِ و القرآنُ یَلعَنُهُ» كه مراد فردی است كه قرآن را می‌خواند، اما عمل به قرآن ندارد. بنابر این توجه كردن به صفات باطنی و متصف شدن به آن مهم است. به كار بردن قرائت احسن به جای تلاوت احسن، منصفانه‌تر است تا ما انسان‌های عادی بتوانیم خودمان را به رفتار تالیان قرآن نزدیك كنیم.
قصری‌زاده درباره وضعیت قرائت قرآن و اینكه چه میزبان با مطالبات مقام معظم رهبری در این عرصه فاصله داریم؟ بیان كرد: قطعاً در سال‌های اخیر سطح تلاوت و قرائت قرآن پیشرفت كرده است و تأكید معظم له بر قرائت قرآن است، موضوعی كه آیات و سیره معصومین بارها و بارها تأكید دارند، برخلاف عقیده برخی كه فكر می‌كنند، خواندن بدون تدبر قرآن، خیری در آن نیست، چنانكه مقام معظم رهبری نیز به حاج احمدآقا بر مداومت قرائت قرآن تأكید داشتند. بدانیم كه اگر فكر می‌كنیم خیری در صرف قرائت كلمات عربی قرآن نیست، این از وسوسه‌های شیطان است.
این قاری بین‌المللی با تأكید بر اینكه درست است خواندن كتاب خالق كه دربردارنده محتوای پیام خالق است، خیر است، اما این موضوع كفایت نمی‌كند، اظهار كرد: چنانكه رهبر معظم انقلاب نیز تأكید كردند قرائت قرآن مثل سر در عمارت مجلل است، فردی كه ظاهر آن را می‌بیند، مقدمه‌ای می‌شود، برای گرایش به باطن و داخل آن. قاریان جوان تلاوت‌های زیبایی دارند كه بعضا زمینه گرایش مردم را به سمت قرائت قرآن فراهم می‌كنند، اما این كافی نیست، بلكه در مرحله بعد باید زمینه توجه به معانی آیات فراهم شود و اینكه در مقام عمل چگونه سعی كرده‌ایم، آموزه‌های قرآنی را عملیاتی كنیم.
بایدها و نبایدها رعایت شود
مدیر رادیو قرآن با تأكید بر اینكه باید به قاریان توجه داده شود كه به چه میزان می‌توانند از هنر قرائت قرآن در اجراهای خود استفاده كنند، اضافه كرد: هر چیزی چارچوب دارد و اینكه تا چه حد می‌توان از موسیقی قرآن استفاده كنیم، مهم است. باید توجه داده شود كه اگر قرائت قرآن می‌كنیم، ویژگی صوت و لحن حدودی دارد، چنانكه بعضاً شاهد لحن‌های غیر قرآنی و غیر عربی تحت عنوان نوآوری از سوی قاریان هستیم كه این خطرناك است. قرآن را باید با لحن عربی خواند، بهترین مبتهلان مصری چون استادان نقشبندی، غلوش و طوخی كارهای تنغیمی و فرازها و فرودهایی را در اناشید و ابتهال‌ها به كار می‌بندند، اما در قرائت قرآنشان به دلیل حفظ شأن كلام الله از آن استفاده نمی‌كنند. لذا لازم است تا بایدها و نبایدها در قرائت قرآن رعایت شود و این نیازمند وجود استادی عالم و عامل است تا به قاری این موضوع را متذكر شود.
این مدرس قرآن با اشاره به اینكه در زمینه قرائت و تلاوت قرآن یكی بحث متن قرآن و دیگری بحث فنی و صوت آن مطرح است، ادامه داد: متن و محتوای قرآن كه تغییر نمی‌كند و این از اعجاز كلام الله است كه با عبور بیش از 1400 سال از نزول آن، محتوا هنوز تازه است، اما خطر در بحث فنی و صوت است. در بحث تنغیم و موسیقایی باید شأن قرآن حفظ شود. چرا قرائت قاریان مصری متقدم چون استادان رفعت، عبدالباسط، مصطفی اسماعیل، كامل یوسف و... كهنه نمی‌شود؟ چون چارچوب و عوامل را رعایت می‌كردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن؛ قصری‌زاده درباره فعالیت رادیو قرآن در این عرصه گفت: نباید از فعالیت‌هایی كه انجام می‌دهیم، راضی بود، چون این رضایت، موجب توقف ما در حركت می‌شود. تلاشمان در این عرصه خوب بوده است، اما با قله فاصله داریم، باید وضعیت موجود را آسیب‌شناسی كرده و سعی كنیم به وضع مطلوب برسیم.
رادیوهای ترتیل و تلاوت در خدمت قله‌های قرائت
مدیر رادیو قرآن و رادیوهای ترتیل و تلاوت افزود: در رادیو قرآن به قرائت قرآن از دیدگاه قرائت عمومی و همگانی و قرائت تخصصی نگاه كردیم. در بحث قرائت تخصصی كه كانال رادیو ترتیل و تلاوت با گلچینی از تلاوت‌ها در خدمت مخاطبان خاص است و حتی در ساعاتی از برنامه‌های رادیو قرآن نیز چون تلاوت‌های اذانگاهی، پایان شب و صبح نیز تلاوت‌های كامل پخش می‌شود. اما باید توجه كنیم كه معرفی قله‌های قرائت و قهرمانان قرآنی كه رهبر معظم انقلاب نیز به آن تأكید داشته‌اند، دامنه‌ای دارد كه این دامنه همان عموم مردم هستند، اگر به آن توجه نكنیم به آن قله نخواهیم رسید.
قصری‌زاده با اشاره به اینكه چرا در یك جمع خانوادگی فردی كه می‌تواند قرائت ساده و درست از قرآن داشته باشد، اما خجالت می‌كشد و نمی‌خواند، گفت: این به دلیل فاصله زیادی است كه میان دامنه با قله ایجاد كردیم. بلكه در رادیو قرآن نیز این زمینه را برای عموم در هر سطحی هستند، فراهم كردیم تا به قرائت قرآن بپردازند. تلاوت‌های علامه طباطبایی و شهید سلیمانی چرا ماندگار هستند؟ شاید از لحاظ فنی هم مواردی را رعایت نكرده باشند، چون سعی كرده‌اند، عمل به قرآن را در رفتار، اعمال و منش خود نشان دهند.
یادآوری می‌شود، گفتوگوی جمعه اخبار قرآنی هر هفته به صورت زنده، حول یكی از موضوعات قرآنی و دینی با اجراوكارشناسی مهدی قصری‌زاده از آنتن شبكه رادیویی قرآن و شبكه قرآن و معارف سیما پخش می‌شود.
