در سالروز وفات كوكب شرق مطرح شد؛ منصوری: عبدالباسط هدیه خدا بود / ابوالقاسمی: با تحلیل‌های سطحی قدردانش نبودیم

كریم منصوری، قاری بین‌المللی و حافظ كل قرآن كریم، شامگاه یكشنبه، نهم آذرماه، در برنامه محله‌ تلاوت رادیو قرآن كه به گرامیداشت سی‌ودومین سالروز ارتحال عبدالباسط محمد عبدالصمد، قاری شهیر مصری، اختصاص داشت اظهار كرد: عبدالباسط نعمتی بود كه خداوند به ما ارزانی داشت. اگر 200 سال پیش به دنیا می‌آمد، شاید آثارش به ما نمی‌رسید و اگر الان به دنیا می‌آمد، شاید اینقدر موفق نمی‌شد، چراكه در حال حاضر اقبال به قرائت قرآن در قیاس با دهه‌های گذشته كم شده است.

تفضل خدا شامل حال عبدالباسط شد

وی افزود: خدا خواست تا عبدالباسط در كشور مصر كه در آن بهترین زمینه برای شكوفایی تلاوت فراهم است، به دنیا بیاید و آثاری بی‌نظیر از خود برای قرآنیان به جای بگذارد. سه نفر شاهكار بودند و نقش آنان در رشد فرهنگ قرائت از بقیه اثرگذارتر بوده است: مصطفی اسماعیل، منشاوی و عبدالباسط. قاریان نسل قبل آن‌ها مثل عبدالفتاح شعشاعی و علی محمود و قاریان نسل بعدشان مثل لیثی، شحات، حصان، غلوش و ... هم قابل احترام‌اند، اما آن سه نفر، مثل ستاره در آسمان قرائت می‌درخشند.

قاری بین‌المللی كشورمان با بیان اینكه تفضل خدا شامل حال عبدالباسط شده است، اظهار كرد: ایشان با اینكه تنوع لحنی كمتری نسبت به مصطفی اسماعیل داشت، اما آنچنان گیرا تلاوت می‌كرد كه همه را مجذوب می‌ساخت. تلاوت او ویژگی‌هایی ممتاز دارد كه همه به آن اذعان دارد؛ همچون نفس طولانی، تحریرهای موزون و منحصر به فرد، زنگ خاص و انعطاف صدا.

وقتی مردم مصر به یاد عبدالباسط افتادند

منصوری اظهار كرد: پدرم، وقت سحر، تلاوت عبدالباسط را می‌شنید و من با صدای او از خواب بیدار می‌شدم. این شد كه به تلاوت عبدالباسط علاقه‌مند شدم و به سبك او خواندم. تلاوت سوره مطففین در سالن اجلاس سران كشورهای اسلامی نیز هدیه‌ای بود كه از جانب خداوند به من ارزانی شد، پس از آن بسیاری از مقامات كشورهای مسلمان همچون ولیعهد اردن و پادشاه مراكش از من خواستند تا در كشورشان به تلاوت بپردازم. حافظ اسد، رئیس‌جمهور فقید سوریه، وصیت كرد در مراسم ترحیمش، قرآن بخوانم و عمرو موسی، وزیر خارجه وقت مصر، از من دعوت كرد تا مدتی در مصر زندگی كنم.

این قاری و حافظ كل قرآن ادامه داد: مدتی كه در مصر سكونت داشتم، در مسجدی كه عبدالباسط تلاوت می‌كرد به تلاوت می‌پرداختم و مردم از اینكه یاد و خاطره عبدالباسط برایشان زنده شده بود، منقلب می‌شدند و اظهار شوق می‌كردند. در آن برهه، خانواده عبدالباسط و قاریانی همچون نعینع و طبلاوی به منزل ما رفت‌وآمد داشتند. امیدوارم خداوند همه را عامل به قرآن بگرداند و با قرآن محشور كند، چراكه هدف از قرائت، عمل به قرآن است.

تكنیك‌های صوتی عبدالباسط را فراموش نكنیم

احمد ابوالقاسمی، مدرس و قاری بین‌المللی قرآن كریم، نیز در این برنامه رادیویی اظهار كرد: غفلت بزرگ درباره عبدالباسط، تكنیك‌های صوتی اوست. كسانی كه اطلاع ندارند و تحلیل درستی ندارند، عموماً می‌گویند عبدالباسط صدای خوبی داشت و به خاطر این مطرح شد. در حالی كه اینگونه نیست، شاید صدها نمونه از صدای عبدالباسط وجود داشته باشد، اما تنها هوش و ذكاوت عبدالباسط توانست از آن صدا استفاده كند.

وی افزود: یكی از ویژگی‌های مغفول دیگر درباره تلاوت عبدالباسط، انعطاف صدای اوست. او در كسری از ثانیه می‌توانست صدای خود را از پرحجم‌ترین حد صدا به كمترین حجم آن برساند، گویی او تنها قاری‌ای بود كه می‌توانست صدا را به یكباره از صد به صفر بیاورد و هیچ مشابهی در جهان قرائت ندارد.

مدرس و قاری بین‌المللی تصریح كرد: به واسطه برخی تحلیل‌های غیركارشناسانه و سطحی، قدر و ارزش تلاوت استاد عبدالباسط دانسته نمی‌شود و گمان می‌كنند كه فقط واجد صدای خوب بوده است. تلفیق نغمات ساده و تأثیرگذار با صدای خاص، اقدام و تكنیك هوشمندانه‌ای از جانب او بود كه باعث شده است تلاوتش تأثیرگذار باشد.

یاد پسر از پدر

اسر عبدالباسط، فرزند عبدالباسط، نیز در برنامه رادیویی «محله تلاوت» در سخنان كوتاهی اظهار كرد: 19 ساله بودم كه پدرم فوت كرد. خدا را شكر می‌كنم كه پسر چنین پدری بودم. روزهای جمعه مرا با خود به جلسه می‌برد و به حفظ و قرائت تشویق می‌كرد. عموم ایرانیان قرآن‌دوست هستند و به پدر من ارادت دارند، حتی از او تقلید می‌كنند و این برای خود ما هم جالب است.

یاسر عبدالباسط درباره سالگرد ارتحال پدرش گفت: این روزها تلاوت نادری از استاد از رادیو مصر پخش می‌شود و اعضای خانواده به یاد او ختم قرآن انجام می‌دهند.