بهره‌گیری از ردیف‌های موسیقی قرآنی تفكیك‌شده؛ ویژگی تلاوت شحات محمد انور

پیشكسوت قرآنی كشور گفت: ردیف‌های موسیقی قرآنی شحات محمد انور خیلی تفكیك شده و كاملاً مشخص است یعنی از تركیب‌هایی كه برخی قراء بهره می‌برند كمتر استفاده می‌كرد.

1397/07/29
|
09:29

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن؛ شحات محمد انور در سال 1369 برای اولین بار به جمهوری اسلامی ایران سفر كرد و تلاوت‌های بسیار فاخری را طی مدت زمانی كه در ایران بود در شهرهای مختلف انجام داد. از جمله تلاوت‌های فاخر وی در این سفر می‌توان به تلاوت‌ سوره‌ مباركه طه (بهمن 1369)، شوری، اسراء، نساء و كوثر در حسینیه ارشاد امام خمینی(ره)، تلاوت سوره مباركه مائده در مشهد مقدس، تلاوت سوره مباركه قصص در اصفهان، تلاوت سوره مباركه انعام در مسجد كاسه‌فروشان رشت و ... اشاره كرد.
شهرت فراوان شحات محمد انور چهار دلیل عمده داشت. یكی از دلایل شهرت وی همدلی او با مردم بوده است. به‌ گونه‌ای كه در غم‌ و شادی‌های مردم همراهشان بود. دومین عامل شهرت او این بود كه هرگز برای تلاوت قرآن اجرت تعیین نمی‌كرد. سومین عامل شهرت این قاری مصری نیز اعتقاد و نظر قابل تأمل او در این باره بود كه تصمیماتی كه مسئولان فرهنگی می‌گیرند عمدتاً منجر به شنیدن تلاوت‌ها از سوی مردم شهرها می‌شود و مردم روستاها كمتر می‌توانند تلاوت‌ها را بشنوند. به همین دلیل برای اجرا بیشتر به روستاها می‌رفت و به این اعتقاد خود نیز همواره پایبند بود. چهارمین عامل شهرت فراوان وی نیز ابتكار وی در نغمات و مقامات بود.
شحات محمد انور در سال 1950 در مصر به دنیا آمد و در سال 1979 در سن 29 سالگی وارد رادیو مصر شد و تلاوت‌های بسیار خوبی را اجرا كرد. این قاری مشهور مصری اولین بار در سال 1976 در برابر هیئت مهارت‌سنجی رادیو مصر قرار گرفت و هیئت مهارت‌سنجی وی را به ایجاد تنوع در مقامات و نغمات توصیه كرد. لذا شحات انور مدت سه سال در این زمینه تلاش كرد و در سال 1979 وارد رادیو شد و اولین تلاوت خود را در روز 25 آذر 1358 در برنامه صبحگاهی رادیو مصر یعنی صلاةالفجر انجام داد.
حسین اخوان‌اقدم، پیشكسوت قرآنی كشور، درباره ویژگی‌های تلاوت شحات محمد انور می‌گوید: تلاوت سوره مباركه طه جزء شاهكارهای تلاوت شحات محمد انور محسوب می‌شود و حتی برخی معتقدند كه تكنیكی‌ترین و زیباترین تلاوت وی در ایران همین تلاوت بوده است. شحات انور این تلاوت را در اولین سفرش به ایران یعنی در سال 1369 در حسینیه ارشاد انجام داد و چون سوره مباركه داستان حضرت موسی(ع) است، وی این داستان را با لحن كاملاً محتوامحور اجرا كرد.
وی در تحلیل تلاوت آیات 19 تا 35 سوره مباركه طه با اشاره به اینكه شحات انور در آیه 19 یعنی از «قَالَ أَلْقِهَا» ورود به مقام سه‌گاه دارد، اظهار كرد: ردیف‌های موسیقی قرآنی شحات محمد انور خیلی تفكیك شده و كاملاً مشخص است یعنی كمتر از تركیب‌هایی كه برای مثال در تلاوت افرادی چون حصان و ... وجود دارد استفاده می‌كند و كاملاً مرتب مقامات را اجرا می‌كند كه از این جهت نیز تقلید راحت‌تر می‌شود.

اخوان اقدم ادامه داد: تلاوت شحات نیز معمولاً به این صورت است كه ابتدا به صورت متعارف با بیات آغاز می‌كند و بعد وارد رست می‌شود. رست را به اوج می‌رساند و سپس، برای مثال وارد سه‌گاه می‌شود. این مرزبندی دقیق بین مقامات یكی از مشخصات قرائت مرحوم شحات است.
پیشكسوت قرآنی كشور تصریح كرد: در آیه 25 سوره طه، كه درخواست‌های حضرت موسی(ع) است، شحات اوج مقام سه‌گاه را اجرا می‌كند و سپس، یك گوشه فرعی از مقام حجاز را كه زنكران است برای انتقال موزون انتخاب می‌كند ولی اوج مجدد مقام سه‌گاه در آیات 33 تا 35 سوره مباركه طه است. تلاوت سوره مباركه طه شحات محمد انور تلاوتی بسیار شنیدنی است و می‌تواند در راستای ارتقای قرائت فنی علاقه‌مندان بسیار مفید باشد.
یادآور می‌شود، این تحلیل در برنامه «اكسیر» از شبكه رادیویی قرآن پخش شد. اكسیر پنجشنبه‌های هر هفته با مجری‌‌كارشناسی «احمد فراهانی»، مدیرگروه آموزش رادیو قرآن و با هدف بیان نكات آموزشی تلاوت‌های شاخص قاریان مصری به‌ روی آنتن می‌رود و در هر برنامه دو تلاوت الگو از قاریان صاحب‌سبك و تأثیرگذار پخش می‌شود. پس از هر تلاوت نیز دو كارشناس در زمینه مباحثی همچون آموزش، تحلیل و بررسی تكنیك‌ها و فنون تلاوت نكاتی را مطرح می‌كنند.

دسترسی سریع