روز بیست و پنجم ذی الحجه مصادف است با روزی كه سوره هل اتی نازل شده است و ماجرایی كه برای خانواده امیرالمومنین علی علیه السلام و فاطمه زهرا سلام الله علیها پیش آمد كه در این سوره به آن اشاره شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن، روز بیست و پنجم ذی الحجه مصادف است با روزی كه سوره هل اتی نازل شده است و ماجرایی كه برای خانواده امیرالمومنین علی علیه السلام و فاطمه زهرا سلام الله علیها پیش آمد كه در این سوره به آن اشاره شده است؛ به همین مناسبت این روز را روز خانواده نامگذاری كرده اند.
علت انتخاب این روز شأن نزول آیه «هل اتی» در سوره الانسان است كه راجع به خانواده و استحكام پایه‌های آن عنوان شده است.
ماجرا از این قرار بود كه:
امام حسن مجتبی(ع) و امام حسین(ع) در ایام كودكی بیمار شدند و پیامبر اكرم(ص) به همراه برخی از صحابه از آنان عیادت نمودند و آن گاه پیامبر(ص) به پدرشان حضرت علی(ع) فرمود:اگر برای بهبودی آنان نذری نمایی،امید است خداوند سبحان زودتر شفا عنایت كند.
حضرت علی(ع) گفت:ای رسول خدا(ص) !برای شفای آن دو نذر می كنم كه سه روز روزه شكر به جای آورم.حضرت فاطمه زهرا(س)و خدمت كارش فضه نیز به مانند حضرت علی(ع) نذر كردند .
چند روزی نگذشت كه دو ریحانه رسول خدا(ص) شفا یافتندو حضرت علی(ع) و همسرش فاطمه زهرا(س)قصد كردند كه به نذ رشان وفا كرده و سه روز روزه شكر بگیرند .
در آن زمان وضع مادی اكثر مسلمانان، به ویژه خانواده حضرت علی(ع) بسیار پایین بود و به سختی می گذشت.
بدین لحاظ آن حضرت ناچار گردید،از شمعون بن حاریای یهودی، مقداری جو قرض كند و آن را پس از آسیاب كردن،برای پخت نان استفاده كند و یا به روایتی دیگر،برای شمعون یهودی مقداری پشم ریسید و اجرت آن را،سه من جو در یافت كرد.
فاطمه زهرا(س)،آن جو را آسیاب كرد و به سه بخش تقسیم نمود و هر بخشی را برای افطاری یك روز جدا كرد و سپس آن ها را در سه روز متوالی نان پخت.
آنان از روز بیست و پنجم ذی حجّه شروع كردند به روزه گرفتن و ادا نمودن نذر خویش. حضرت علی(ع) در روز اول، نماز مغرب را با پیامبر (ص) به جا آورد و سپس برای صرف افطار به خانه رفت. ولی همین كه در سر سفره نشست، مستمند و بیچاره ای از راه رسید و از آنان غذا طلبید.حضرت علی (ع) فرمود كه سهمیه وی را به آن فقیر دهند. فاطمه زهرا(س)،فضه و امام حسن(ع) و امام حسین(ع) نیز به پیروی از آن حضرت سهمیه اندك خودرا به فقیر داده و خودشان با آب افطار نمودند و روز بعد را با همین وضع روزه گرفتند. فاطمه زهرا(س)در روز دوم،بخش دیگر آرد را نان پخت و منتظر افطار ماند كه او و همسرش و فرزندانش با آن نان افطار كنند. ولی دراین شب نیز یتیمی از راه رسید و در خواست غذا نمود. جملگی سهمیه خود را به یتیم داده و خود با آب افطاركردند و روز سوم را با همان وضع روزه گرفتند.
به روایتی دیگر،برای شمعون یهودی مقداری پشم ریسید و اجرت آن را،سه من جو در یافت كرد. فاطمه زهرا(س)،آن جو را آسیاب كرد و به سه بخش تقسیم نمود و هر بخشی را برای افطاری یك روز جدا كرد و سپس آن ها را در سه روز متوالی نان پخت.
در روز سوم نیز فاطمه زهرا(س)باقی مانده آرد را نان پخت و در سر سفره گذاشت، تا هنگام افطار، همگی از آن تناول كنند،اما در این شب نیز محتاج دیگری فرا رسید. وی اسیر بی بضاعت و گرسنه ای بود كه از فرط گرسنگی و در بدری،به خانه امام علی(ع) پناه آورد. در این شب نیز اهل خانه،غذای خود را به اسیر بخشیدند و تنها با آب افطار كردند.
روز چهارم،حضرت علی(ع) دست فرزندانش حسن و حسین(علیهما السلام) را گرفت و نزد رسول خدا(ص) رفت، در حالی كه فرزندانش از شدت گرسنگی می لرزیدند.
پیامبر(ص) از وضعیت آنان پرسید و حضرت علی(ع) ماجرا را برای آن حضرت تعریف كرد.
پیامبر(ص) آن دو را در آغوش گرفت و به نزد دختر خود، فاطمه(س)آمد و دید وی در محراب عبادتش نشسته و به عبادت مشغول است، ولی چهره مباركش از گرسنگی زرد و چشمانش گود شده است و كلاً بی حال است.
پیامبر(ص) از دیدن آنان بسیار متأثر و غمگین شد و دست بندگی به سوی پروردگارش بلند كرد و گفت: و اغوثاه،یا الله اهل بیت محمد یموتون جوعاً. یعنی:ای داد،ای خدا!اهل بیت محمد از گرسنگی می میرند.
در همین هنگام جبرئیل امین فرود آمد و عرض كرد: ای رسول خدا(ص) آنچه خداوند متعال در باره اهل بیت توعنایت كرده است،بنگر.
فرمود:چه چیزی را بنگرم!
جبرئیل امین این سوره را كه در شأن فداكاری حضرت(ع) و همسرش فاطمه زهرا(س)و فرزندانش حسن و حسین(علیهما السلام) نازل شد،بر آن حضرت قرائت كرد:هَل اَتی عَلَی الاِنسانِ حینٌ مِنَ الدَّهرِ...اِنَّما نُطعِمُكُم لِوَجهِ اللهِ لا نُریدُ مِنكُم جَزائاً وَلا شَكوراً... بنا به روایتی در آن روز برای اهل بیت فداكار پیامبر(ص) غذایی از آسمان فرود آمد و آن را تا هفت روز تناول كردند.
بدین گونه،خداوند سبحان از ایثار و خود گذشتگی حضرت علی(ع) و خانواده بی نظیرش تقدیر كرد و قلب پیامبر(ص) را تسلی بخشید.
