تلاوتهای مصطفی اسماعیل، گوشنواز و بهرهمندی از ردیفهای مورد استفادهاش به قاریان، توصیه شده است، اما این قاری شهیر مصری، زندگی خود را در دوران حیاتش چگونه گذرانده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن؛ برنامه ی «اكسیر» پنجشنبههای هر هفته با مجریكارشناسی «احمد فراهانی»، مدیر گروه آموزش رادیو قرآن و با هدف بیان نكات آموزشی تلاوتهای شاخص قاریان مصری به روی آنتن میرود و در هر برنامه دو تلاوت الگو از قاریان صاحبسبك و تأثیرگذار پخش میشود. پس از هر تلاوت نیز دو كارشناس در زمینه مباحثی همچون آموزش، تحلیل و بررسی تكنیكها و فنون تلاوت و ... مواردی را مطرح میكنند.
تحلیل تلاوت های استاد «مصطفی اسماعیل» در برنامه «اكسیر» 18 مرداد 1397 ساعت 16:30 تا 18 از شبكه رادیویی قرآن پخش شد كه در ادامه می خوانید.
استاد «مصطفی اسماعیل» در سال 1905 م متولد شد. او در اوایل تلاوتش از شیوه «منصور بدار» استفاده میكرد، اما خیلی زود از وی پیشی گرفت بهگونهای كه در كشور مصر بین طرفداران و علاقهمندان تلاوت منصور بدار، مصطفی اسماعیل و محمد رفعت اختلاف سبك وجود داشت و طرفداران هر یك از اینها این نظر را داشتند كه استادی كه محبوب ما هست بهترین استاد كشور مصر است.
«عبدالفتاح قاضی» كه یكی از عالمان در حوزه علم قرائت بود و تألیفات زیادی هم در این حوزه داشته برای پایان دادن به این اتفاق، گامی را برمیدارد و آن این است كه استادان و كارشناسان زمان خود را دعوت و نشستهایی را با آنان داشت و در نهایت از نتیجه این نشستهای تخصصی، مقالهای را نوشت كه اگر هر سه این قاریها یعنی محمد رفعت، مصطفی اسماعیل و منصور بدار به صورت همزمان قرار باشد كه در سه مكان مختلف تلاوتی را انجام دهند، من اول به مجلسی كه رفعت تلاوت میكند، میروم و آنجا نیمساعت مینشینم و بعد خیلی با سرعت به مجلسی كه مصطفی اسماعیل تلاوت میكند، میروم و آنجا تا انتهای تلاوت «مصطفی اسماعیل» بهره میبرم و از «منصور بدار» هم عذرخواهی میكنم. این مقاله و این تألیف پایاندهنده این اختلاف نظرهاست.
اما داستانهای زیبایی در زندگی مصطفی اسماعیل اتفاق افتاده، آن هم اینكه مصطفی اسماعیل در یك شبی در یكی از روستاهای «المنصوره»(شهری در مصر واقع بر رود نیل) دعوت شد كه تلاوتی را انجام دهد. اما ظاهرا بعضی از افراد شیطنتی را انجام دادند. استاد مصطفی اسماعیل میگفت: وقتی تلاوتم تمام شد و بهخودم آمدم، دیدم كه در روستا هستم. بهگونهای كه هیچكدام از افرادی كه من را دعوت كردند در كنار من نیستند. وی گفت: از محلی كه تلاوت میكردم، بیرون آمدم و باران شدیدی میبارید. دیدم رانندهای كه من را آورده او هم نیست. آن كسی كه من را دعوت كرد او هم نیست و خلاصه به خودم آمدم متوجه شدم این شیطنت هست و من را اینجا تنها رها كردند. چون باران هم میبارید، مردم، متفرق و رفته بودند. در همان لحظه زیر باران پیرزنی كه كلبه فقیرانهای داشت، از داخل كلبه مرا دید كه زیر باران ایستادهام. وی مرا دعوت كرد به داخل كلبه. این پیرزن چند گوسفند و یك كلبه فقیرانه داشت و من رفتم به داخل كلبه و وی از حالتی كه خیلی به من سخت گذشت، نجاتم داد و من آنجا عهد كردم كه برای تلاوت هیچگاه به این روستا پانگذارم، الا اینكه مصطفی اسماعیل هر سال بر خودش وظیفه میدانست كه به آن پیرزن سر بزند و كمكهای مالی زیادی را برای پیرزن انجام دهد.
در ادامه تحلیل حسین اخواناقدم، مدرس و قاری قرآن درباره تلاوت استاد مصطفی اسماعیل را میخوانید؛
فرازی از تلاوت استاد مصطفی اسماعیل سوره مباركه ق، ذاریات را در نظر گرفتیم كه آن را با هم تحلیل و بررسی خواهیم كرد. در تلاوت استاد مصطفی اسماعیل در سوره مباركه ذاریات آیه 22 «وَفِی السَّمَاءِ رِزْقُكُمْ وَمَا تُوعَدُونَ» اوج مقام صبا را میشنویم و بعد اتصال آیه 22 و بعد كم كم ورود به مقام حجاز و دوباره از سرگیری همین آیه 22 كه به مقام حجاز ورود میكند.
اینجا نكتهای هست و آن اینكه اتصال آیه «وَفِی السَّمَاءِ رِزْقُكُمْ وَمَا تُوعَدُونَ فَوَرَبِّ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ» وقف در اینجا چه توجیهی دارد؟ من شاگرد قرآن به نتیجه نمیرسم كه چگونه این دو قطعه به هم وصل میشود و اینجا وقف میشود. چون به نظر میرسد كه با این قسمی كه در ابتدای آیه 23 مربوط به ادامه جمله است، یعنی مقسم علیه در بعد از آن آمده است. حالا این چگونه وصلشدن آن خیلی جای توجیه ندارد. مواظبت كنیم كه برخی از تلاوتها واقعا توجیه خاصی برای آن نداریم. مگر اینكه از تنغیم این آیات لذت ببریم. در آیه 24 و 25 یعنی «هَلْ أَتَاكَ حَدِیثُ ضَیْفِ إِبْرَاهِیمَ الْمُكْرَمِینَ إِذْ دَخَلُوا عَلَیْهِ فَقَالُوا سَلَامًا» «جواب» و «جواب جواب» این مقام را میشنویم و استاد در همین مقام اینجا فرود میآید و در ادامه سوره مباركه طارق را میخواند كه ما الان در این تلاوت این آیات را انتخاب نكردهایم كه استاد فرود به مقام نهاوند میكند. این قسمتی كه برای شما در نظر گرفتیم بسیار دلانگیز و زیباست. ورود بسیار موزون و دلانگیز، كم كم به مقام حجاز و در اوج جواب جوابهایی كه در این قطعه میشنویم، بسیار گوشنواز و آموزشی است.
یادآور میشود، این تحلیل در برنامه «اكسیر» به تاریخ 18 مرداد 1397 ساعت 16:30 تا 18 از شبكه رادیویی قرآن پخش شد. اكسیر پنجشنبههای هر هفته با مجریكارشناسی «احمد فراهانی»، مدیر گروه آموزش رادیو قرآن و با هدف بیان نكات آموزشی تلاوتهای شاخص قاریان مصری به روی آنتن میرود و در هر برنامه دو تلاوت الگو از قاریان صاحبسبك و تأثیرگذار پخش میشود. پس از هر تلاوت نیز دو كارشناس در زمینه مباحثی همچون آموزش، تحلیل و بررسی تكنیكها و فنون تلاوت و ... مواردی را مطرح میكنند.