حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی در پیامی بهمناسبت آغاز سال 1402، سال جدید را سال «مهار تورم، رشد تولید» نامگذاری كردند.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به شرح زیر است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
یا مقلّب القلوب والابصار، یا مدبّر اللیل و النّهار، یا محوّل الحول و الاحوال، حوّل حالنا الی احسن الحال.
عید نوروز را تبریك عرض میكنم به یكایك آحاد ملّت ایران، مخصوصاً خانوادههای معزّز شهیدان، جانبازان، ایثارگران، خدمتگزاران به زندگی مردم و همچنین به دیگر ملّتهایی كه نوروز را گرامی میدارند و به آن اهمیّت میدهند. انشاءالله كه بر همهی شماها این عید شریف مبارك باشد.
امسال بهار طبیعت تقارن پیدا كرده است با بهار معنویّت؛ ماه رمضان. همچنانی كه دربارهی بهار فرمودند كه: «تن مپوشانید از باد بهار»(1)، دربارهی بهار معنویّت ماه رمضان هم باید تمسّك كنیم به این جمله: «ألا فتعرّضوا لها»، «إنّ فی ایّام دهركم نفحات ألا فتعرّضوا لها»(2). نسیم معنویّت در ماه مبارك رمضان شامل حال همه است و خودمان را باید آماده كنیم. دلهایمان را در معرض این نسیم معنوی و الهی و معطّر بگذاریم.
من در این صحبت این ساعت، یك نگاه كوتاهی به سال 1401 میكنم، یك نگاه گذرایی هم به سالی كه اكنون شروع میشود؛ 1402. سال 401 سالی بود سرشار از عوارض گوناگون ــ چه عوارض اقتصادی، چه عوارض سیاسی، چه عوارض اجتماعی ــ بعضی شیرین، بعضی هم تلخ، مثل همهی سالهای زندگی انسان و در نگاه كلان، سالهای ملّت ایران بخصوص بعد از انقلاب اسلامی. به نظر من در سال 1401 مهمترین مسئلهای كه برای ملّت مطرح بود مسئلهی اقتصاد كشور بود كه به معیشت مردم ارتباط مستقیمی پیدا میكند. اینجا هم، در قضیهی اقتصاد هم، تلخیهایی وجود داشت، شیرینیهایی هم وجود داشت. هم در بعضی از بخشها كه حالا اشاره میكنم تلخی بود، هم در بعضی از مواردی كه منتهی میشود به قضیّهی اقتصاد شیرینیهایی وجود داشت؛ اینها را باید با همدیگر، در كنار هم دید و مجموع اینها را محاسبه كرد. تلخیها عمدتاً تورّم بود، گرانی بود كه حقیقتاً تلخ است. بخصوص گرانی در قیمت موادّ خوراكی و لوازم اصلی زندگی، كه وقتی كه قیمت خوراكیها و موادّ اصلی زندگی افزایش زیادی پیدا میكند بیشترین سنگینیاش به دَهَكهای پایین جامعه میآید. چون در سبد خانوار، برای آنها بیشترین سهم را خوراكی و موادّ اصلی و ضروری زندگی دارد. لذا فشار، بیشتر به آنها میآید كه این خب البته جزو تلخیها بود و به نظر من در عمدهی مسائل اقتصادی كشور این نقطه، نقطهی اساسیتر و مهمتری بود كه تلخ بود.
كارهای خوبی هم البته انجام گرفته در همین مسئلهی اقتصاد و سازندگیهایی كه به اقتصاد منتهی میشود كه حالا خواهم گفت، باید این سازندگیها دنبال بشود تا به زندگی مردم و معیشت مردم منتهی بشود و ارتباط پیدا كند. از تولید حمایت شد، در طول سال 1401 با اطلاعاتی كه من دارم از تولید در كشور حمایت شد. چند هزار كارخانهی تعطیل و نیمهتعطیل راهاندازی شد. شركتهای دانشبنیان افزایش پیدا كرد، البته آن مقداری كه من سال گذشته مطالبه كردم كه افزایش پیدا كند، آن مقدار نشد اما یك افزایش قابل توجّهی این شركتها پیدا كرد. ارزش تولیدات این شركتها هم بالا رفت. و مسئلهی اشتغال یك تكانی خورد، یعنی بیكاری یك درصدی ــ ولو حالا درصد اندكی ــ كم شد و اشتغال یك مقداری افزایش پیدا كرد كه این چیز مغتنمی است. نمایشگاهی كه تولیدگران دولتی و غیردولتی تشكیل دادند و همچنین آن جلسهای كه در حسینیه، تولیدگران عمدهی كشور، آمدند آنجا و بعضی صحبت كردند، حقیقتاً خُرسند كننده بود. قضاوت من در مورد تولیدِ تولیدگران در كشور قضاوت مثبتی است و كار خوبی انجام گرفته. بعضی از شاخصهای اقتصادی رشد داشت؛ در بیمه شاخص ما شاخص خوبی است. در سازندگی، در بخشهای آب، گاز، راه، محیط زیست، در این زمینهها كارهای خوبی انجام گرفت. البته همینطور كه اشاره كردم، حالا با تأكید عرض میكنم، این كارها باید مرتبط بشود به زندگی مردم، باید منتهی بشود به گشایشِ در زندگی مردم. كِی این كار خواهد انجام گرفت؟ كِی اینجور، این وضع پیش میآید؟ وقتی ادامه پیدا كند، وقتی برنامهریزیهای دقیقی پشت سرش باشد كه انشاءالله در امسال، سال 1402 بایستی این فعالیتها ادامه پیدا كند تا منتهی بشود این فعالیتهای سازنده به رونق زندگی مردم و گشایش سفرهی مردم بخصوص طبقات ضعیف. البته این نكته هم باید در نظر باشد: مشكلات اقتصادی، گرفتاریهای اقتصادی مخصوص ما نیست. امروز خیلی از كشورهای دنیا، شاید بشود گفت همهی كشورهای دنیا یك گرفتاریهای اقتصادی ویژهای دارند، حتی كشورهای ثروتمند، كشورهای دارای اقتصادهای قویّ و پیشرفته و واقعاً مشكلات و معضلات زیادی گریبانگیر آنهاست. بعضیهایش حتی از ما وضعشان از این جهت بسیار بدتر است. اقتصادهای قوی دچار ورشكستگی بانكها میشوند كه همین اواخر شما خبرش را شنیدید. البته بعضیها را خبرش را دادند، بعضیها را هم ندادند كه حالا خبرهایش پخش خواهد شد. و ورشكستگی بانكها هست، بدهكاریهای فوقالعادهی تریلیونی وجود دارد در بعضی از كشورها كه اینها خب گرفتاری است، در آنجاها هم هست، در اینجاها هم هست. آنها هم دارند تلاش میكنند برطرف كنند، ما هم باید تلاش كنیم، باید كار كنیم، مسئولین بایستی تلاش كنند. من عرض میكنم همهی سعی مسئولان دولتی، علاوهی بر آنها سعی فعالان اقتصادی و فعالان سیاسی و فرهنگی باید این باشد كه ما سال 1402 را برای ملّت ایران یك سال شیرینی قرار بدهیم. یعنی كاری كنیم، همهمان وظیفه داریم كه انشاءالله یك سال شیرینی برای مردم باشد. تلخیها كاسته بشود و شیرینیها افزوده بشود و موفقیتها را انشاءالله اضافه كنیم.
خب، حالا سال 1402؛ به نظر من در سال 1402 هم مسئلهی اصلی ما مسئلهی اقتصاد است. یعنی ما مشكل كم نداریم، مشكلات گوناگونی داریم، در زمینهی فرهنگی، در زمینهی سیاسی، لكن مسئلهی اصلی و محوری در این سال هم مسئلهی اقتصاد است. یعنی اگر ما بتوانیم انشاءالله مشكلات اقتصادی را كاهش بدهیم و مسئولین انشاءالله همّت كنند، دقت كنند، تلاشهای مهمی انجام بدهند در این زمینه، خیلی از مسائل دیگر كشور هم حل خواهد شد. هم دولت، هم مجلس شورای اسلامی، هم فعّالان اقتصادی، هم گروههای مردمیِ جوان و پرانگیزه كه بنده تعدادی از این گروهها را میشناسم و به آنها جدّاً علاقمند هستم. میدانم كارهای خیلی خوبی را در همین زمینههای اقتصادی انجام میدهند. اینها همه باید تلاشهایشان متوجّه كمك به رفع مشكلات كشور و مشكلات مردم باشد. حالا این رفع مشكلات گاهی با فعالیتهای بنیانی اقتصادی است، مثل تولید كه یك فعالیت بنیانی است در اقتصاد، یعنی تولید یك كار اساسی است در اقتصاد. یا عرض كنم كه كارهای انسانی و اسلامی مثل مواسات و كمكهای مردمی و همكاریهای مردمی با طبقات ضعیف جامعه.
خب، من البته تولید را كه گفتم، تكیه كردم روی تولید، در كنار تولید سرمایهگذاری مهم است. این را هم دولتیهای محترم و مكرّم توجه كنند، هم بخش خصوصی توجّه كنند، ما از لحاظ سرمایهگذاری در دههی نود خیلی عقب ماندیم. سرمایهگذاری، یكی از خلأهای مهم كشور ما مسئلهی سرمایهگذاری است. باید سرمایهگذاری انجام بگیرد كه این هم كار مهمّی است.
خب، من با توجه به همهی جهات، هم تورّم، هم تولید داخلی، این چیزهایی كه مهم است، تورّم كه مشكل اصلی است، تولید داخلی كه حتماً یكی از كلیدهای نجات كشور از مشكلات اقتصادی است، با توجه به اینها شعار سال را اینجور اعلام میكنم: «مهار تورم، رشد تولید»، این شعار سال است. یعنی باید همهی همّت مسئولین متوجّه این دو موضوع باشد. در درجهی اوّل مسئولین، در درجهی بعد همینطور كه گفتم فعالان اقتصادی و فعّالان مردمی و كسانی كه دستشان میرسد كاری انجام بدهند و فعّالان فرهنگی، صدا و سیما كه باید فرهنگسازی بكند در این زمینهها، همهی اینها باید متوجه این دو نكتهی اصلی باشند، در درجهی اول مهار تورّم، یعنی واقعاً تورّم را مهار كنند و كاهش بدهند تا آنجایی كه ممكن است كاهش بدهند و مسئلهی تولید را افزایش بدهند. بنابراین [شعار سال] شد مهار تورّم و رشد تولید.
توفیقات همه را از خداوند متعال مسألت میكنم، سلام و ارادت و عرض اخلاص خودمان را خدمت روح عالم هستی حضرت بقیّهالله ارواحنا فداه عرض میكنم. برای روح مطهّر امام بزرگوارمان و شهدای عزیزمان از خداوند متعال طلب علوّ درجات میكنم و خوشبختی و شادی و نوروزیِ ملّت ایران را از خداوند متعال مسألت میكنم.
مطالب دیگری هم هست كه انشاءالله در سخنرانی عرض خواهم كرد.
والسّلام علیكم و رحمة الله و بركاته