در دنیای امروز، رسانه‌های مختلف به عنوان یك ابزار قدرتمند در انتقال مفاهیم و آموزه‌ها شناخته می‌شوند و پادكست‌ها به ویژه در ایران با استقبال گسترده‌ای مواجه شده‌اند. یكی از پادكست‌های مهم و آموزنده در حوزه مفاهیم قرآنی، پادكست شماره 30 مجموعه گل است. این پادكست به تهیه‌كنندگی حسن رحمانی و كارشناسی احمد فراهانی، هر هفته در روزهای یكشنبه و چهارشنبه منتشر می‌شود و در آن به بررسی مفاهیم قرآنی و راهكارهای اسلامی برای زندگی بهتر پرداخته می‌شود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن ،در قسمت سی‌ام از این مجموعه، موضوع "بهترین سخن" در قرآن كریم مورد بررسی قرار گرفته است. قرآن به عنوان راهنمای زندگی، شیوه‌های مختلفی را برای بیان كلام درست و صحیح معرفی كرده است. در این پادكست، به ده ویژگی و معیار كه قرآن برای سخن گفتن صحیح و مؤثر معرفی كرده، پرداخته شده است.
ده معیار قرآنی برای بهترین سخن گفتن:
1. مستدل و محكم بودن (آیه 9 سوره نساء)
آیه:
> "قُولًا سَدِیدًا"
در این آیه، خداوند از مؤمنان می‌خواهد كه سخن خود را با استدلال محكم و منطقی بیان كنند. در تفاسیر مختلف آمده است كه "قول سدید" به معنای سخن راست و استوار است كه نه تنها از نظر منطقی محكم است، بلكه از نظر معنایی نیز درست و شفاف است. در تفسیر آمده كه باید در گفتار دقت داشته باشیم تا از هرگونه خطای فكری و زبانی پرهیز كنیم و سخن خود را از موضع صداقت و استحكام بیان كنیم.
2. قول معروف و پسندیده (آیه 235 سوره بقره)
آیه:
> "وَإِذَا حَاضَرْتُمُوهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فَارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ"
در این آیه، خداوند به شیوه‌ی برخورد با همسران یا اطرافیان در شرایط خاص اشاره می‌كند و به ما توصیه می‌كند كه رفتار و سخن‌مان باید همواره بر اساس "معروف" (آنچه كه در فرهنگ و اخلاق جامعه پسندیده است) باشد. این یعنی، چه در روابط خانوادگی و چه در سایر روابط اجتماعی، باید گفتار و رفتار ما مورد تایید عقل و اخلاق جامعه باشد.
3. نرم و مهربانانه بودن (آیه 44 سوره طاها)
آیه:
> "فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَّیِّنًا لَّعَلَّهُ یَتَذَكَّرُ أَوْ یَخْشَىٰ"
در این آیه كه خداوند به حضرت موسی و هارون فرمان می‌دهد تا با فرعون كه یكی از دشمنان بزرگ خدا بود، با گفتاری نرم و مهربانانه صحبت كنند، این مفهوم به وضوح قابل مشاهده است. تفسیرهای مختلف به این اشاره دارند كه حتی در برابر بدترین دشمنان نیز باید از خشونت و تندگویی پرهیز كرد و با نرم‌خویی سخن گفت.
4.كریمانه و بزرگوارانه بودن (آیه 23 سوره اسرا)
آیه:
> "وَقُل لَّهُمْ قَوْلًا كَرِیمًا"
در این آیه، خداوند به پیامبر (صلى‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) دستور می‌دهد كه با مردم سخن بگوید به‌گونه‌ای كه در آن ادب، بزرگواری و كرامت به چشم بخورد. این نوع گفتار نه تنها به حفظ كرامت انسان‌ها كمك می‌كند بلكه موجب تأثیرگذاری بیشتر كلام نیز خواهد شد. در تفسیر آیه آمده است كه برای نشر معارف دینی نیز باید از روش‌های محترمانه و با كمال ادب استفاده كرد.
5. زیبا و نیكو بودن (آیه 83 سوره بقره)
آیه:
> "وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا"
در این آیه، سخن گفتن با "حسن" یا "خوبی" مورد تأكید قرار گرفته است. این نوع سخن به معنی گفتار شایسته و دلپذیر است كه می‌تواند قلب‌ها را جذب كند و موجب ایجاد صلح و آرامش در میان مردم شود. این ویژگی به معنای ترك گفتار تند و بی‌ادبانه است و توجه به زیبایی و احترام در كلام را می‌طلبد.
6. قول حسن و پسندیده (آیه 53 سوره اسرا)
آیه:
> "وَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا حَسَنًا"
در تفسیر این آیه، مفسران اشاره دارند كه كلام "حسن" باید موجب بهبود وضعیت اجتماعی و فردی شود. در مقابل سخنان بد و زشت، گفتار نیكو و پسندیده توانایی ایجاد تغییرات مثبت در دل‌ها و جوامع را دارد. بنابراین، گفتار باید نه تنها از نظر ظاهری پسندیده باشد بلكه در باطن نیز برای جامعه مفید باشد.
7. بلیغ بودن (آیه 63 سوره نساء)
آیه:
> "قَالَ قَوْلًا بَلِیغًا"
در این آیه به "قول بلیغ" اشاره شده است كه معنای آن سخنی است كه تأثیرگذار، واضح و قوی باشد. مفسران این آیه را به معنی گفتاری تبیین می‌كنند كه در آن معنای دقیق و صحیح مقصود منتقل می‌شود و شنونده از آن بهره‌برداری كامل می‌كند.
8.آگاهانه و با بصیرت بودن (آیه 36 سوره اسرا)
آیه:
> "وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ"
این آیه به ما می‌آموزد كه در سخن گفتن باید از هرگونه اظهار نظر نادقیق و غیرعلمی پرهیز كنیم. در تفاسیر مختلف به این اشاره شده است كه سخن گفتن آگاهانه، مبتنی بر علم و حقیقت است و هیچ‌گاه نباید چیزی را كه نمی‌دانیم یا از آن آگاهی نداریم، بیان كنیم.
9. منصفانه بودن (آیه 52 سوره انعام)
آیه:
> "وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا"
این آیه بر لزوم عدالت در گفتار تأكید دارد. خداوند از مؤمنان می‌خواهد كه در تمامی حالات، حتی زمانی كه در حال قضاوت یا اظهار نظر در مورد دیگران هستند، عدالت را رعایت كنند. این نوع گفتار، سخنی است كه در آن هیچ‌گونه تعصب یا ظلم وجود ندارد.
10. كمك به ترویج سخنان پاك و سالم در جامعه (آیه 54 سوره حج)
آیه:
> "وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا"
در این آیه، خداوند به مسلمانان دستور می‌دهد كه سخنانی پاك و سازنده در جامعه ترویج دهند. این نه تنها به معنای رعایت آداب گفتار، بلكه به معنای نقشی فعال در پاكسازی فضای اجتماعی از سخنان ناپسند و توهین‌آمیز است.
پادكست شماره 30 مجموعه گل، با بررسی ویژگی‌های بهترین سخن گفتن از نگاه قرآن، به ما یادآوری می‌كند كه سخن گفتن باید از جنبه‌های مختلفی چون استدلال، نیكویی، انصاف و بلاغت برخوردار باشد. این پادكست به عنوان یك منبع معتبر در حوزه مفاهیم قرآنی، می‌تواند نقش مهمی در ارتقای فهم و آگاهی دینی افراد ایفا كند.
مخاطبان در سرتاسر دنیا می توانند از طریق وب سایت www.radioquran.ir از پخش زنده شبكه استفاده و در جریان آخرین خبرهای رادیو قرآن قرار بگیرند.
از طریق موج اف.ام ردیف 100 مگاهرتز شنونده ما باشید.
📻 fm 100 mhz
آدرس صفحات رادیو قرآن در فضای مجازی:
🌐 www.radioquran.ir
http://sapp.ir/radioquran_ir 🆔
https://ble.ir/radioquran_ir 🆔
https://eitaa.com/radioquran_ir 🆔
https://shad.ir/Radioquran_ir 🆔
راه های ارتباطی ما:
📩 30000100
☎️ 02122051632_02122043017
تلفن گویا:
☎️ 02127860100
